Υπερβολικός ως προς τον υπαινιγμό ενδεχόμενου σοβαρού κινδύνου, λέτε, ο τίτλος «Ναυτικές κόντρες ΝΑΤΟ - Ρωσίας ανοιχτά της Κέρκυρας», ενώ η αιματηρή πολεμική σύγκρουση μαίνεται στην κάπως μακρινή μας Ουκρανία; Κι όμως, ορισμένα γεγονότα δείχνουν να έχει... μετακινηθεί πολύ πιο κοντά μας η Ουκρανία!
Διότι, παρόλο που η κυβέρνησή μας προτίμησε να μας κρατήσει στο σκοτάδι, δεν πάνε παρά μερικές ημέρες ή εβδομάδες που κοντά σ' ετούτες τις δυτικές εσχατιές της χώρας, στα ανοιχτά της Κέρκυρας και των Διαποντίων Νήσων ή «μια ανάσα από τα δυτικά όρια της Ελλάδας», όπως λέγεται, έλαβαν χώρα ορισμένες πολύ ανησυχητικές ναυτικές επιχειρήσεις. Με λίγα λόγια, παραλίγο να έλθουν αντιμέτωπα το γιγαντιαίο αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Χάρι Τρούμαν» και ισχυρή αρμάδα ρωσικών πολεμικών πλοίων.
Επρόκειτο για σοβαρό επεισόδιο, που λίγο έλειψε να εξελιχθεί σε σύγκρουση.
Ο Κερκυραίος επικεφαλής στρατιωτικός αναλυτής και αντιπρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ) αντιναύαρχος ε.α. Βασίλης Μαρτζούκος θεωρεί, όπως ανέφερε σε συνομιλία μας, ότι όντως συνέβη κάτι που δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Η ναυτική υπεροπλία του ΝΑΤΟ στην Αδριατική και το Ιόνιο Πέλαγος ήταν και παραμένει δεδομένη, αλλά η Ρωσία κάνει ολοένα και πιο αισθητή τη ναυτική παρουσία της, σε συνάρτηση βέβαια με όσα διαδραματίζονται στην Ουκρανία. Σε κάθε περίπτωση, όπως εξηγεί, η προβολή ισχύος του Πολεμικού Ναυτικού της μιας ή της άλλης χώρας και ομάδας χωρών αντανακλά πολιτικά μηνύματα, προειδοποιήσεις και σχεδιασμούς.
Είναι ολοφάνερο, θα λέγαμε, από αναλύσεις που γίνονται κυρίως στη γείτονα Ιταλία προς το παρόν, ότι η Αδριατική και το Ιόνιο Πέλαγος έχουν επιλεγεί από τα δύο ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα -που έχουν μετατρέψει την Ουκρανία σε σάκο του μποξ- σε κρίσιμα πεδία. Επιδίδονται και οι δύο πλευρές σε άσκηση εκατέρωθεν πιέσεων, παρεμβολή εμποδίων, δοκιμές και προχωρημένες ασκήσεις ναυτικού πολέμου ή αποκλεισμού και συμμετοχής ναυτικών δυνάμεων εκ του μακρόθεν στον εξελισσόμενο στην Ουκρανία πόλεμο, καθώς και προετοιμασιών για το ολοένα και λιγότερο απίθανο ενδεχόμενο επέκτασης του πολέμου πέραν των ουκρανικών εδαφών. Η ΝΑΤΟική πλευρά φέρεται να επιδιώκει μια συγκεκριμένη στρατηγική «τοποθέτηση» για το ενδεχόμενο να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει τα όπλα ναυτικών της δυνάμεων από τα νερά της Αδριατικής, του Ιονίου και της Μεσογείου στον ίδιο τον πόλεμο στην Ουκρανία είτε, πολύ περισσότερο, σε ενδεχόμενη γεωγραφική διεύρυνση της εξελισσόμενης στη δύσμοιρη Ουκρανία αναμέτρησης των δύο στρατοπέδων.
Αφενός το ΝΑΤΟ δείχνει να θεωρεί περίπου ως «νατοϊκή επικράτεια» το Ιόνιο Πέλαγος και την Αδριατική αυτήν ειδικά την περίοδο και, αφετέρου, το έτερο, υπό διαμόρφωση ευρωασιατικό ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο αμφισβητεί και προσπαθεί να παρεμποδίσει και να υπονομεύσει την απόλυτη κυριαρχία και την εκτεταμένη στρατηγική «τοποθέτηση» του ΝΑΤΟ σ' αυτή τη θαλάσσια περιοχή, τουλάχιστον στις τρέχουσες συνθήκες.
Αμφότερα τα αντίπαλα μέρη, όπως εκτιμούν επίσημοι ιταλικοί κύκλοι σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα στην Ιταλία, έχουν αναβαθμίσει τον ρόλο της Αδριατικής και του Ιονίου στις στρατηγικές τους επιδιώξεις.
Η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» σημείωσε, επικαλούμενη και στρατιωτικές πηγές, ότι από τη θαλάσσια περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου οι ναυτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ με «πύραυλους και μαχητικά θα μπορούσαν θεωρητικά να επηρεάσουν πιο γρήγορα τη γραμμή του μετώπου» της Ουκρανίας, σε σχέση με αντίστοιχες δυνατότητες από άλλες θάλασσες, δεδομένης της συνήθως ανεμπόδιστης κυριαρχίας τους σε αυτή τη «θαλάσσια περιοχή κοντά στα πεδία του πολέμου». Η εν λόγω κυριαρχία, όμως, ήδη αμφισβητείται δυναμικά. Στα τέλη Ιουλίου, για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, μεγάλη ρωσική ναυτική δύναμη «πέρασε» στην Αδριατική και στο Ιόνιο και, μάλιστα, προσπάθησε να «μπλοκάρει» τη ναυαρχίδα του 6ου Αμερικανικού Στόλου, δηλαδή το αεροπλανοφόρο «Χάρι Τρούμαν», περιορίζοντας τις κινήσεις της.
Το -εικονιζόμενο πάνω- γράφημα της ιστοσελίδας «protagon.gr» είναι πολύ χαρακτηριστικό για το τι συνέβη πολύ κοντά στην Κέρκυρα.
Να, με λίγα λόγια, τι ακριβώς συνέβη στα νερά του Ιονίου και της Αδριατικής τις τελευταίες εβδομάδες, όπως το έφερε στο φως στη γειτονική Ιταλία η συνήθως πολύ καλά ενημερωμένη σε τέτοια θέματα εφημερίδα «La Repubblica» και το αναμετέδωσαν, έστω με γενικόλογες αναφορές ως προς τη γεωγραφική θέση των συμβάντων, ορισμένα ελληνικά ΜΜΕ:
Πριν από τρεις εβδομάδες, όπως και λίγο νωρίτερα με μικρότερη ένταση, πολεμικά πλοία της Μόσχας προέβησαν σε μία ιδιαίτερα «τολμηρή ενέργεια». Όπως υποστηρίζεται, επιχείρησαν να «φράξουν» τo πέρασμα από το Ιόνιο στην Αδριατική και να παρεμποδίσουν την πορεία του -εικονιζόμενου πάνω- μήκους 333 μέτρων γιγαντιαίου αμερικανικού αεροπλανοφόρου «Χάρι Τρούμαν», που μεταφέρει 90 μαχητικά αεροσκάφη και ελικόπτερα.
Η αρχή όσων διαδραματίστηκαν έγινε, λέγεται, στις 22 Ιουλίου, όταν το ρωσικό αντιτορπιλικό «Ναύαρχος Τριμπούτς» πέρασε το Στενό του Οτράντο με κατεύθυνση προς τα βόρεια, άφησε πίσω του το ακρωτήριο του Γκαργκάνο στην Απουλία και «άραξε» ανοιχτά των ακτών της περιφέρειας Αμπρούτσο. Το ακολούθησε στα ύδατα της Αδριατικής το καταδρομικό «Βαριάγκ» με τις συστοιχίες πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς που διαθέτει, το οποίο «άραξε» μπροστά στο Σαλέντο, το αποκαλούμενο «τακούνι» της «μπότας» της Ιταλίας, ελέγχοντας με τα ραντάρ του το «πέρασμα-κλειδί» στην Αδριατική Θάλασσα. Μαζί του έφτασε στην ίδια περιοχή και το κατασκοπευτικό σκάφος «Βασίλι Τατίσεφ», που καταγράφει τις «ηλεκτρονικές αντιδράσεις» των δυνάμεων του ΝΑΤΟ.
Το ρωσικό Ναυτικό, όπως επισημαίνεται στην Ιταλία, ποτέ δεν είχε αποτολμήσει, όπως έκανε τελικά προ ημερών, έναν «ελιγμό αποκλεισμού» με στόχο να περιορίσει τις κινήσεις του αμερικανικού αεροπλανοφόρου «Τρούμαν», που βέβαια, ως «ναυαρχίδα του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο» βρισκόταν εκεί συνοδευόμενο από άλλα πλοία, υποδηλώνοντας πως «το ΝΑΤΟ δεν διατίθεται να απολέσει τον έλεγχο του περάσματος μεταξύ του Ιονίου και της Αδριατικής».
Το -εικονιζόμενο πάνω- καταδρομικό «Βαριάγκ» βρέθηκε σε απόσταση μικρότερη των εκατό χιλιομέτρων από το αμερικανικό καταδρομικό «Φόρεστ Σέρμαν», με τα δύο πολεμικά πλοία να βρίσκονται στις δύο πλευρές του ακρωτηρίου Σάντα Μαρία ντι Λέουκα. Οι Ρώσοι στάθηκαν στην πλευρά της Αδριατικής και οι Αμερικανοί στο Ιόνιο, αλλά φαίνεται να συνέβη αργότερα και το αντίθετο.
Σε κάποια φάση, νότια βρέθηκε το αεροπλανοφόρο «Τρούμαν», με σχεδόν εξήντα μαχητικά-βομβαρδιστικά F18 Hornet και μια συνοδεία άλλων σκαφών του αμερικανικού πολεμικού Ναυτικού, ενώ στη μέση αναπτύχθηκε μια ομάδα του ΝΑΤΟ – η Standing Maritime Group Two – με αμερικανικά, ιταλικά, ισπανικά, τουρκικά και βεβαίως ελληνικά μαχητικά και φρεγάτες που συγκεντρώθηκαν στο Ιόνιο, σχηματίζοντας «ένα τετράγωνο γύρω από το θηριώδες αμερικανικό αεροπλανοφόρο».
Η απειλή σύρραξης στην Αδριατική και στο Ιόνιο αποκαλύφθηκε από τον ιστότοπο «The Ship Yard Naval Consultancy» που αναλύει δεδομένα από εμπορικούς δορυφόρους, ενώ επιβεβαιώθηκε από «επίσημες πηγές». Επίσης, αποστολές αναγνωριστικών αεροσκαφών του ΝΑΤΟ επί τούτου κατέγραψε ο ιστότοπος «Itamilradar».
Στις 31 Ιουλίου ένα από τα μεγάλα αμερικανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτήρησης GlobalHawk, που καθημερινά απογειώνεται από αεροπορική βάση στη νότια Ιταλία και μεταβαίνει στη Μαύρη Θάλασσα για να «παρακολουθεί» τη σύρραξη στην Ουκρανία, βρέθηκε να περιπολεί επί ώρες σε «μια περιοχή του Ιονίου», αναζητώντας ρωσικά πλοία.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, το κλίμα φέρεται πλέον να «καθίσταται ανησυχητικά ψυχροπολεμικό και στις θάλασσες μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας».
Ρωσικό πλοίο καταγράφηκε, εξάλλου, σε δορυφορικές φωτογραφίες, σε απόσταση 200 μιλίων από τον Τάραντα, όπου ελλιμενίζεται ο ιταλικός Στόλος, «αντιδρώντας» στο ΝΑΤΟικό «μονοπώλιο» στην περιοχή. Το ιταλικό Μέσο ανάλυσης δεδομένων «ItaMilRadar» ανέφερε ότι το «Βαριάγκ» ενδέχεται να είναι ο λόγος για τον οποίο ένα ΝΑΤΟϊκό αεροσκάφος RCAF Lockheed CP-140, με αποστολή τη θαλάσσια επιτήρηση, αργότερα έκανε ασυνήθιστες «κυκλικές πτήσεις πάνω από το Ιόνιο, στα δυτικά της Ζακύνθου», υπενθυμίζοντας ότι και το αεροπλανοφόρο «Τρούμαν» βρισκόταν και αυτό εκείνη την ημέρα κάπου στο Ιόνιο, κοντά στην Κέρκυρα μάλλον σύμφωνα με άλλες πληροφορίες. Η θαλάσσια περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου θεωρείται ότι προσφέρει στους Αμερικανούς τη δυνατότητα «της συντομότερης επέμβασης στην Κριμαία», μέσω των αεροσκαφών F-18 Hornet που μεταφέρει το «Τρούμαν».
Ως «παιχνίδια ναυτικού πολέμου σε Αδριατική και Ιόνιο» παρουσιάστηκε το όλο θέμα σε διάφορα ΜΜΕ. Ως «Μπλόκο στην Αδριατική» το παρουσίασαν άλλα ΜΜΕ. «Ούτε επί Ψυχρού Πολέμου δεν είχαν γίνει τόσο επικίνδυνοι ελιγμοί» πολεμικών πλοίων, έγραψε ιταλική εφημερίδα, προσθέτοντας: «Ήταν μια προσπάθεια να παρεμποδιστoύν οι κινήσεις του αμερικανικού αεροπλανοφόρου, που παραλίγο να οδηγήσει σε σύγκρουση». Όπως επίσης γράφτηκε, αυτό που συνέβη ήταν «μια μακρά και σιωπηλή μάχη, όπου οι διοικητές του ΝΑΤΟ θέλησαν να δείξουν στους Ρώσους ότι δεν θα τους παραδώσουν τον έλεγχο ανάμεσα στην Αδριατική και το Ιόνιο Πέλαγος».
Ας θυμίσουμε εδώ, κλείνοντας την αναφορά στις όποιες πληροφορίες ή σχόλια γι' αυτό το θεωρούμενο σοβαρότατο επεισόδιο, ότι τις τελευταίες ημέρες του περασμένου Φεβρουαρίου, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο «Χάρι Τρούμαν» έπλεε βόρεια της Κέρκυρας, πριν κατευθυνθεί με τη συνοδεία υποστηρικτικών πλοίων του 6ου Στόλου των ΗΠΑ νότια, φτάνοντας σε απόσταση μικρότερη των 1.000 μιλίων από το θέατρο των επιχειρήσεων στην Ουκρανία.
Μαζί με το «Τρούμαν», στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή βρισκόταν βέβαια κατά διαστήματα και το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκωλ». Αμφότερα συμμετείχαν σε κοινές ασκήσεις, με την υποστήριξη ελληνικής φρεγάτας και υποβρυχίου, ανοιχτά της Κέρκυρας, υποτίθεται βέβαια και για το δικό μας «εθνικό» ή τοπικό καλό!
Από τις 22 Φεβρουαρίου, δύο ημέρες δηλαδή πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το «Τρούμαν» και πλοία συνοδείας του βρίσκονταν, όπως είχε ανακοινωθεί, στην «ευρύτερη περιοχή του Ιονίου», στο πλαίσιο μεγάλης και ετησίως επαναλαμβανόμενης άσκησης ανθυποβρυχιακού πολέμου, με την επωνυμία «Dynamic Manta», που διεξάγει κάθε χρόνο η Διοίκηση Ναυτικών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ (MARCOM), με ελληνική κιόλας συμμετοχή. Τα υποβρύχια «κυνηγούσαν» εκ περιτροπής, σε προσομοίωση της δραστηριότητας μιας αρμάδας που θα δρούσε ως το ναυτικό σκέλος της Διακλαδικής Δύναμης Υψηλής Ετοιμότητας του ΝΑΤΟ (VJTF - Very High Joint Readiness Task Force). Η εν λόγω Δύναμη (VJTF) συστάθηκε το 2014 ως η «Αιχμή του Δόρατος» της NATO Response Force (NRF - Δύναμη Απόκρισης του ΝΑΤΟ), με σκοπό να μπορεί να ξεκινήσει πολεμική δράση εντός ωρών όπου κι όποτε προκύψει μια κρίση στην περίπτωση κλιμάκωσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.
Τα τέλη Μαρτίου, ενώ το «Τρούμαν» και η συνοδεία του συνέχιζε να κινείται κυρίως στην Αδριατική και το Ιόνιο, καθημερινά γίνονταν περίπου 80-90 απονηώσεις αεροσκαφών του, με πτήσεις έως τη Λιθουανία, σε μια ευρεία γκάμα αποστολών στη συνοριογραμμή με τη Ρωσία. Επίσης, στις αρχές Απριλίου με αεροσκάφη του είχε λάβει μέρος στην ελληνική- πολυεθνική ΝΑΤΟική διακλαδική άσκηση «Ηνίοχος 22», με επίκεντρο αεροπορική βάση στην Ηλεία. Νέα ανάλογη άσκηση, εστιασμένη σε αντιαεροπορικό πόλεμο, πραγματοποιήθηκε τις αρχές του Μάη σε μη κατονομαζόμενη «περιοχή του Ιονίου». Μας «συνεκπαίδευαν» για τους ιδιοτελείς σκοπούς τους!
Μόλις την 1η Αυγούστου, εξάλλου, είχε γίνει νέα «συνεκπαίδευση» μαχητικών της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας ειδικά με το αμερικανικό αεροπλανοφόρο σε μη κατονομαζόμενα σημεία στην «ευρύτερη περιοχή δυτικά της Πελοποννήσου». Η εν λόγω συνεκπαίδευση πραγματοποιήθηκε, όπως και προγενέστερες, «στο πλαίσιο της επικαιροποιημένης Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδος-ΗΠΑ, συμβάλλοντας στην προαγωγή του επιπέδου της επιχειρησιακής ετοιμότητας, της μαχητικής ικανότητας και συνεργασίας των συμμετεχόντων σε διμερές και διασυμμαχικό πλαίσιο», σύμφωνα με επίσημες ελληνικές πηγές, φυσικά πάλι και για το δικό μας καλό που δήθεν απαιτεί να εμπλεκόμαστε στον πολλαπλώς διεξαγόμενο πόλεμο στο πλευρό των υποτιθέμενων «συμμάχων» μας!
Σε μια παρόμοια άσκηση ΝΑΤΟικής ναυτικής δύναμης με την ονομασία «SNMG2», πάλι στο Ιόνιο, ήταν που, τον Απρίλιο του 2020, είχε καταπέσει δυτικά της Κεφαλονιάς καναδικό ελικόπτερο με έξι άτομα.
Επίσης, να θυμίσουμε, τις 7 Μαρτίου είχε πλεύσει στο λιμάνι της Κέρκυρας, στο πλαίσιο φυσικά του ίδιου ΝΑΤΟικού σχεδιασμού και σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία, η - εικονιζόμενη πάνω- φρεγάτα «Normandie» του Γαλλικού Ναυτικού.
Το πλοίο ήταν μέρος της Ομάδας Μάχης του «Charles de Gaulle», καθώς αυτό έπλεε στο Ιόνιο και την Αδριατική στο πλαίσιο επιχείρησης με την ονομασία «Clemanceau-22», επικεφαλής πολυεθνικής ναυτικής δύναμης. Πέραν της φρεγάτας και του αεροπλανοφόρου, η δύναμη αυτή περιλάμβανε επίσης άλλα τρία πλοία επιφανείας και ένα πυρηνοκίνητο υποβρύχιο του Γαλλικού Ναυτικού, ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό, μία ισπανική φρεγάτα, ένα βελγικό ελικόπτερο, καθώς και την ελληνική φρεγάτα «Ύδρα», ενώ υποστήριξη της προσέφερε το ελληνικό υποβρύχιο «Παπανικολής», εν ονόματι κάποιου κοινού καλού και ημών των πολλών Ελλήνων πάλι. Στο Ιόνιο είχε επίσης κατευθυνθεί, τότε, το τεραστίων διαστάσεων αμερικανικό οχηματαγωγό «Liberty Passion».
Στη ΝΑΤΟική ορολογία, όπως αναφέρει παρατηρητής των σχετικών θεμάτων, η Κέρκυρα τοποθετείται «στο στόμιο της Αδριατικής» και θεωρείται ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας, ασφαλώς λόγω και του «Στενού της Κέρκυρας» που συχνά χαρακτηρίζεται ως διεθνής πορθμός και ένα μέρος του τουλάχιστον θεωρείται ότι συνδέει διεθνή ύδατα και διέπεται από το λεγόμενο Διεθνές νομικό καθεστώς Θαλάσσιων Στενών, όσον αφορά γενικές και ειδικές διεθνείς διατάξεις περί ελευθερίας θαλασσών, ελευθερίας ναυσιπλοΐας και αβλαβούς διέλευσης. Η αλήστου μνήμης ναυτική βάση του ΝΑΤΟ στον κερκυραϊκό όρμο της Παλαιοκαστρίτσας, που είχε δημιουργηθεί επί Χούντας, όπως είναι γνωστό είχε ιδρυθεί με σκοπό τον «έλεγχο της εισόδου στην Αδριατική» και τη «ναυτική προστασία» της… Ιταλίας, ως βάση εξυπηρέτησης πυρηνικών υποβρυχίων και με πρόβλεψη την αποθήκευση πυραύλων χωρίς πυρηνικές κεφαλές.
Εδώ και χρόνια το Ιόνιο Πέλαγος, είναι αλήθεια, σε στενή διασύνδεση βέβαια με την Αδριατική, αποτελεί πεδίο ιδιαίτερων ΝΑΤΟικών δραστηριοτήτων σε τακτική βάση.
Αυτό συμβαίνει μερικές φορές με πλήρη συνδυασμό ή σε απόλυτο συντονισμό με την υποτίθεται αμιγώς πολιτικού περιεχομένου, όπως τη γνωρίζουμε οι περισσότεροι, άτυπη διακρατική «Αδριατική - Ιόνια Πρωτοβουλία» («ADRION»), που ξεκίνησε -με αμερικανική παρότρυνση σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές- με πρωτοβουλία των υπουργείων Άμυνας της Ιταλίας και της Ελλάδας, σε θέση «Lead Nations», το 2001.
Η εν λόγω περιφερειακή «Πρωτοβουλία» αποτελεί άτυπη διακυβερνητική συνεργασία και όχι διεθνή οργανισμό. Αποκαλείται και «Πρωτοβουλία Αδριατικής και Ιονίου», υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, απαρτίζεται από τα κράτη της περιοχής και προωθεί από κοινού με αυτήν διάφορα προγράμματα σε έναν ευρύτατο κύκλο θεμάτων οικονομικής και πολιτικής φύσεως, όπως, μεταξύ άλλων, τον λεγόμενο «Μπλε Διάδρομο» αυτοκινητόδρομο Αδριατικής - Ιονίου, στο πλαίσιο βέβαια ευρύτερων γεωπολιτικών και οικονομικών σχεδιασμών. Επισημοποίησε τη λειτουργία της σε «Διάσκεψη για την Ανάπτυξη και Ασφάλεια της Αδριατικής και του Ιονίου», που έγινε με αμερικανικές «ευλογίες» στην Ανκόνα της Ιταλίας τον Μάιο του 2002. Υποτίθεται ότι αποσκοπεί στην «προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας και ανάπτυξης» των λαών των χωρών που ακτές τους βρέχονται από την Αδριατική και το Ιόνιο, συμπεριλαμβανομένων της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης, του Σαν Μαρίνο, της Σερβίας και της Βόρειας Μακεδονίας.
Διακρατικές και διεπιχειρηματικές ή και διεπιστημονικές εργασίες, στο πλαίσιο της «Αδριατικής - Ιόνιας Πρωτοβουλίας», είχαν φιλοξενηθεί ως γνωστόν και στην Κέρκυρα, με αντικείμενο «αναπτυξιακές δράσεις», τον Φεβρουάριο του 2009 και τον Ιούνιο του 2014.
Η πιο πρόσφατη σύνοδος εκπροσώπων αυτής της «Αδριατικής - Ιόνιας Πρωτοβουλίας» έγινε τον περασμένο Μάιο στην Αλβανία και η ελληνική πλευρά έθεσε το θέμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, υπό το ΝΑΤΟικό βέβαια πνεύμα.
Κάθε χρόνο διεξάγεται η ναυτική πολεμική άσκηση «Adrion», που το 2013 είχε επικεντρωθεί κοντά στη θαλάσσια περιοχή της Κέρκυρας με τις επιμέρους ασκήσεις «Adrion CAX 13» και «Adrion LIVEX 13». Έχει ως φορείς το Πολεμικό Ναυτικό των χωρών Ιταλία, Ελλάδα, Αλβανία, Κροατία, Σλοβενία και Μαυροβούνιο, που όλες τους είναι μέλη του ΝΑΤΟ. Πραγματοποιείται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων αυτής της περιφερειακής «Πρωτοβουλίας» και έχει σκοπό, όπως λέγεται, την ενίσχυση της «διαλειτουργικότητας» των μονάδων Πολεμικού Ναυτικού των εν λόγω χωρών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν από κοινού οι «προκλήσεις ασφαλείας» στην περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου, όπως αποκαλείται διπλωματικά η «κινητικότητα» του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού στην περιοχή. Το 2013 είχε διεξαχθεί στην Αλβανία διάσκεψη εκπροσώπων των υπουργείων Εθνικής Άμυνας των χωρών-μελών και άλλων χωρών των Βαλκανίων με θέμα «Προκλήσεις ασφαλείας στην Αδριατική και το Ιόνιο».
Οι ασκήσεις της ίδιας χρονιάς στη θαλάσσια περιοχή της Κέρκυρας αφορούσαν κυρίως, σύμφωνα με όσα είχαν ανακοινωθεί, επιχειρήσεις «νηοψίας, αντιμετώπισης ασύμμετρης απειλής, έρευνας διάσωσης και ναυτικής αποτροπής».
Το 2017 είχε διεξαχθεί στην έδρα του ελληνικού Γενικού Επιτελείου Ναυτικού -βλέπε φωτογραφία πιο πάνω- η «14η Σύνοδος της Αδριατικής - Ιόνιας Πρωτοβουλίας» στη στρατιωτική-ναυτική, βέβαια, εκδοχή του περιφερειακού αυτού συνεργατικού σχήματος.
Τότε, η ναυτική άσκηση «Adrion LIVEX - CAX 2017» είχε στόχο την «επιτήρηση της ασφάλειας» στον σημαντικό εμπορικό δίαυλο της Αδριατικής και του Ιονίου σε όλη του την έκταση, με άσκηση και στην... Κρήτη, προφανώς στο πλαίσιο ασκήσεων για τη δυνατότητα ανάληψης και ευρύτερης δράσης για λογαριασμό του ΝΑΤΟ.
Το ότι οι ασκήσεις «Adrion» φέρουν αμερικανοΝΑΤΟική «ομπρέλα» πιστοποίησε η παρουσία τότε του διοικητή των Ναυτικών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Είχε παράσχει υπηρεσίες στην άσκηση το Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής – ΚΕΝΑΠ, λειτουργώντας ως μονάδα NATO Maritime Interdiction Operational Training Centre – NMIOTC. Επίσης, όπως είναι αυτονόητο, τον δικό της ρόλο διαδραματίζει και η ελληνική Ναυτική Δύναμη Ιονίου (ΝΔΙ).
Από το 2014, ως γνωστόν, η ΕΕ έχει χαράξει παράλληλη «Στρατηγική για την Περιφέρεια Αδριατικής - Ιονίου», γνωστή επίσης ως «EUSAIR» ή «EU Strategy for the Adriatic and Ionian Region», με προβλέψεις για ποικίλα προγράμματα με ιδιωτικοοικονομικά κυρίως κριτήρια που υλοποιούν κράτη, Περιφέρειες και Δήμοι.
Ήδη από το 2005 ο Κερκυραίος γεωπολιτικός αναλυτής και πανεπιστημιακός Μιλτιάδης Μπότσης στο εξαιρετικό βιβλίο του «Γεωπολιτική Αδριατικής - Ιονίου: Η περίπτωση της Κέρκυρας», είχε επισημάνει, μεταξύ άλλων, ότι ολόκληρη η περιοχή του Ιονίου «έχει συνδεθεί στενά με ζωτικά στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ» και ότι τα νησιά μας «έχουν ληφθεί υπόψη στους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή», ακόμη και ως προς την «ύπαρξη μεγάλων πετρελαϊκών αποθεμάτων βορείως της Κέρκυρας και δη στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Κέρκυρας και Οτράντο».
Ο ίδιος αναλυτής το 2014, μιλώντας στο Ι' Πανιόνιο Συνέδριο στην Κέρκυρα, αφού υπενθύμισε ότι η παλαιότερη ελληνοϊταλική συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες ήταν επιβλαβής για την Ελλάδα και αναφερόταν ρητά σε «συνεκμετάλλευση» πόρων, σημείωσε ότι «το ΝΑΤΟ αποσκοπεί στον πλήρη έλεγχο της Βαλκανικής, των ενεργειακών δρόμων και των ενεργειακών αποθεμάτων του ΒΔ Ιονίου - Αδριατικής σε βάρος της Ελλάδος, αλλά και των βαλκανικών λαών», αξιοποιώντας για τους σκοπούς αυτούς, μεταξύ άλλων, τον αλβανικό εθνικισμό και βλέψεις κύκλων της Αλβανίας για κατοχύρωση δικαιωμάτων ίδιας εκμετάλλευσης ή και συνεκμετάλλευσης με την Ελλάδα των πιθανών ενεργειακών πόρων σε θεωρούμενα ελληνικά «θαλάσσια οικόπεδα» της περιοχής.
Συνολικά «το ίδιο το ΝΑΤΟ προσεγγίζει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεωγραφικό σύμπλοκο Αδριατικής-Ιονίου-Μεσογείου», λόγω και της πιθανής «μελλοντικής διασταυρώσεως ενεργειακών, τηλεπικοινωνιακών και συγκοινωνιακών αξόνων και δικτύων υψίστης γεωστρατηγικής σπουδαιότητος στο γεωπολιτικό αυτό υποσύστημα», είναι τα λόγια με τα οποία έχει θέσει το ίδιο ζήτημα ο επίσης Κερκυραίος γεωπολιτικός-γεωστρατηγικός αναλυτή και πανεπιστημιακός καθηγητής Γιάννης Μάζης.
Εδώ και λίγους μήνες, ας θυμίσουμε σ' αυτό το σημείο, την πρωτοκαθεδρία στις εκκολαπτόμενες μπίζνες στο Ιόνιο για την ανακάλυψη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων έχει αναλάβει, χωρίς να ανακοινωθεί επισήμως από τις ελληνικές αρχές το παραμικρό, η αμερικανικών κυρίως κεφαλαίων ελληνική κατά τα άλλα εταιρεία «Energean», αποκτώντας γαλλικά και ιταλικά προϋπάρχοντα σχετικά δικαιώματα.
Η εταιρεία αυτή, για το ιδιοκτησιακό μέλλον της οποίας πολλά θρυλούνται δεδομένου ότι κυριότερος μέτοχός της είναι προς το παρόν αμερικανικό fund, κατέχει πια μερίδιο 75% στο τεράστιο θαλάσσιο πετρελαϊκό «οικόπεδο 2» πολύ κοντά στην Κέρκυρα, ενώ έχει αποκτήσει συμμετοχές σε ανάλογα γειτονικά «θαλάσσια οικόπεδα» της Ιταλίας. Υπενθυμίζεται ότι παλαιότερη έκθεση κρατικής εταιρείας πετρελαιοειδών της Ιταλίας πιθανολογούσε ότι σε «επίμαχο» υποθαλάσσιο χώρο «μεταξύ Κέρκυρας και Οτράντο» υπήρχαν τεράστια ανεκμετάλλευτα αποθέματα υδρογονανθράκων.
Το 2011, έναν χρόνο αφότου για πρώτη φορά στο Ιόνιο είχε πραγματοποιήσει ασκήσεις το Πολεμικό Ναυτικό της Τουρκίας, με εφαλτήριο ναυτική βάση στον αλβανικό κόλπο του Αυλώνα, η Σχολή Ναυτικής Διοίκησης του ελληνικού Π.Ν. είχε οργανώσει ημερίδα με θέμα «Ιόνιο Πέλαγος - Διαπόντιοι Νήσοι - Δυτική Ακτογραμμή». Είχε τονιστεί εκεί ότι «η γεωπολιτική σημασία του Ιονίου έχει γίνει φανερή στο πέρασμα του χρόνου».
Όπως είχε επισημανθεί, «τα τελευταία χρόνια οι ενεργειακοί συσχετισμοί και σχεδιασμοί στα Βαλκάνια αλλά και την Ευρώπη, καθώς και η πιθανότητα ύπαρξης εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή του Ιονίου Πελάγους ανέβασαν αισθητά τη γεωπολιτική αξία της εν λόγω περιοχής».
Ήδη το 2000, για να σταθούμε μόνο σε όσα έγιναν από το ΝΑΤΟ από τότε και εντεύθεν, έντεκα χώρες-μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας είχαν πραγματοποιήσει εκτεταμένες στρατιωτικές ασκήσεις «στο Ιόνιο Πέλαγος», σε μη κατονομαζόμενες περιοχές, με συμμετοχή υποβρυχίων, πλοίων επιφανείας, αεροπλάνων και ελικοπτέρων, με την κωδική επωνυμία «Dogfish 2000». Σκοπός ήταν, όπως είχε λεχθεί, «να πιστοποιηθεί η αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ να διαφυλάξει την αποτελεσματικότητά του στις συντονισμένες ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις, με τη χρησιμοποίηση πολυεθνικής δύναμης πλοίων, υποβρυχίων και αεροσκαφών». Μαζί ήταν και δύναμη της Τουρκίας, με επικεφαλής φυσικά τις ΗΠΑ.
Στην πορεία η δράση του ΝΑΤΟ στο Ιόνιο και την Αδριατική κλιμακώθηκε, με τον νου στα Βαλκάνια και τη Ρωσία, αφού το 1999 είχε προηγηθεί ο ανελέητος αμερικανοΝΑΤΟικός βομβαρδισμός της Σερβίας και το Ιόνιο Πέλαγος είχε μετατραπεί σε τόπο απόθεσης «περιττών» βομβών απεμπλουτισμένου ουρανίου και πυραύλων -καθώς και τοξικών αποβλήτων- που μετέφεραν βομβαρδιστικά αεροπλάνα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Αεροπλάνα τους, θυμίζουμε, έριχναν τότε βόμβες και δυτικά της Κέρκυρας ως τη Βενετία σχεδόν, καθώς οι πιλότοι τους, για να προσγειωθούν στις βάσεις τους με ασφάλεια, «ξεφορτώνονταν» εκεί βόμβες και πυραύλους που για διάφορους λόγους δεν είχαν μπορέσει να ρίξουν πάνω από τη Γιουγκοσλαβία. Το ίδιο το ΝΑΤΟ -που επεδίωκε βέβαια μεταξύ άλλων την αποκοπή της Σερβίας και μέσω αυτής και της φιλικής της Ρωσίας από την Αδριατική- είχε αναγκαστεί να δώσει στη δημοσιότητα κάποια από τα ναυτικά στίγματα με τα σημεία στα οποία γινόταν ρίψη βομβών και πυραύλων από αεροπλάνα του, κυρίως στο βόρειο τμήμα της Αδριατικής.
Τον Οκτώβριο του 2002 η ετήσια αεροναυτική άσκηση του ΝΑΤΟ «Destined Glory 2002» εξελίχθηκε, όσον αφορά το ναυτικό σκέλος της, αρχικά στην Τυρρηνική θάλασσα και στη συνέχεια στο Ιόνιο Πέλαγος, συγκεντρώνοντας περισσότερους από 8.000 άντρες, 70 πλοία και 170 αεροσκάφη από 12 χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, με αντικείμενο «ειρηνευτικές αποστολές» και «επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων», δρώντας ως «περιφερειακή Δύναμη Αντίδρασης» με τρεις αεροναυτικές δυνάμεις κρούσης και αποβατική δύναμη μεγέθους δύο αμφίβιων ταξιαρχιών.
Από τότε περίπου χρονολογούνται τακτικές ετήσιες εθνικές-πολυεθνικές ασκήσεις ναρκοπολέμου με την ονομασία «Αριάδνη», στις προσβάσεις του Πατραϊκού Κόλπου και στην «ευρύτερη περιοχή του Ιονίου Πελάγους», με εφαρμογή διαφόρων τεχνικών και αντίμετρων ναρκοπολέμου από ελληνικά και πλοία άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, σε συντονισμό με υφιστάμενη μόνιμη «αντιναρκική δύναμη» του ΝΑΤΟ.
Κάτι ανάλογο συνέβη και τον Μάρτιο του 2020, εν ονόματι της ενίσχυσης της νοτιοανατολικής πτέρυγας της επιθετικής Συμμαχίας, με τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση «Dynamic Manta 20». Πραγματοποιήθηκε στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή «ανατολικά της Σικελίας». Με σκοπούς «την εκπαίδευση των συμμετεχόντων στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο» και «την προαγωγή του επιπέδου της συνεργασίας των μονάδων σε συμμαχικό πλαίσιο», έλαβαν μέρος στην άσκηση πλοία, υποβρύχια, ελικόπτερα, αεροσκάφη και προσωπικό από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Τουρκία. Η άσκηση έλαβε χώρα, όπως είχε ανακοινωθεί, «ανάμεσα σε Ιταλία και Ελλάδα, σε Αδριατική και Ιόνιο Πέλαγος», με βασικά σενάρια δράσης τη διεξαγωγή ανθυποβρυχιακού πολέμου.
Να θυμίσουμε, ακόμη, ότι στη διάρκεια του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία σημειώθηκαν, επιπλέον, υπερπτήσεις δύο αμερικανικών βομβαρδιστικών Β-52 πάνω από το νησί μας.
Ας σημειώσουμε ωστόσο, σε σχέση με τα πρόσφατα γεγονότα της απειλητικής αντιπαράθεσης ναυτικών δυνάμεων ΗΠΑ- Ρωσίας στο Ιόνιο και την Αδριατική, πως δεν είναι κεραυνός εν αιθρία, ούτε αναπάντεχα. Η ρωσική ναυτική παρουσία και αμφισβήτηση του αμερικανοΝΑΤΟϊκού «μονοπωλίου» ευρύτερα στη Μεσόγειο είναι μακρά και γνωστή.
Ήδη τις ημέρες 15-20 Φλεβάρη, δηλαδή λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, διεξάγονταν στο Ιόνιο ανάμεσα σε πλοία Αμερικανών και Ρώσων, ενώ έπλεε εκεί και ελληνική φρεγάτα, «παιχνίδια για γερά νεύρα». Καθώς εξελισσόταν ρωσική ναυτική άσκηση με δυνάμεις που συμπεριλάμβαναν και το ισχυρότατο καταδρομικό «Ustinov», είχε εκτυλιχθεί και τότε ένα κάποιο «θρίλερ», όχι όμως τόσο επικίνδυνο όσο αυτό που ακολούθησε στα τέλη Ιουλίου και στις αρχές Αυγούστου. Είχαν παρατηρηθεί, τότε, συνεχείς πτήσεις αεροσκαφών «ναυτικής επιτήρησης» του ΝΑΤΟ ανοιχτά της Ζακύνθου, σε αναζήτηση ρωσικών υποβρυχίων και άλλων μονάδων του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού, με τον τόνο των αμερικανοΝΑΤΟικών δραστηριοτήτων να δίνει το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Truman».
Ιστορικά το Ιόνιο Πέλαγος, όπως ήλθε το 2018 να μας επισημάνει με πολλά ιστορικά στοιχεία και εξειδικευμένες αναλύσεις ο συλλογικός τόμος «Πόλεμος, κράτος και κοινωνία στο Ιόνιο Πέλαγος (14ος –19ος αι.)» που επιμελήθηκε ο Κερκυραίος πανεπιστημιακός καθηγητής Γεράσιμος Παγκράτης κι εκδόθηκε με πρωτοβουλία της Ιονίου Εταιρείας Ιστορικών Μελετών, διεκδικήθηκε στο διάβα του χρόνου από πολλούς.
Ως ζώνη μεθοριακή εκτεινόμενη από την είσοδο της Αδριατικής έως τις νοτιοανατολικές ακτές της Σικελίας και τη νοτιοδυτική Πελοπόννησο, αποτέλεσε στη σύγχρονη εποχή «μήλον της έριδος» των Μεγάλων Δυνάμεων, καθώς σχηματίζει μια τριγωνική υδάτινη επιφάνεια με τρία ανοίγματα που οδηγούν αφενός στην Αδριατική και αφετέρου στη δυτική και την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου.
Με αυτά τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά και χάρη στην ξεχωριστή γεωστρατηγική της θέση, ως πέρασμα στη διατομή τοπικών και διεθνών οδών, η θάλασσα του Ιονίου προσέλκυσε πολλές φορές πολεμικούς στόλους. Ο πόλεμος και οι εκφάνσεις του στον χώρο του Ιονίου Πελάγους συνθέτουν μια ιδιαίτερη ιστορική μελέτη.
Καθ' όλη την εξεταζόμενη στον εν λόγω τόμο περίοδο, αλλά βέβαια και πολύ αργότερα, Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής διεκδίκησαν μερίδιο σε αυτόν τον χώρο. Αν στις απαρχές των πρώιμων νεότερων χρόνων τρεις ήταν οι «κύριοι παίκτες», με ισπανικές δυνάμεις στο δυτικό τμήμα, οθωμανικές στο ανατολικό στην ηπειρωτική κυρίως πλευρά και βενετικές σε νησιά και παράκτιες θέσεις, αργότερα τους αμφισβήτησαν ή τους διαδέχθηκαν στα Ιόνια νησιά, επιβάλλοντας μάλιστα ναυτικούς αποκλεισμούς και κατάληψη της Κέρκυρας λίγο πριν από τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους, δυνάμεις της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας σε κάποια φάση μαζί με οθωμανικές. Όπως βέβαια πολύ αργότερα επιχείρησαν και οι δυνάμεις της φασιστικής Ιταλίας και της ναζιστικής Γερμανίας. Ειδικά στο πρώτο τέταρτο του προηγούμενου αιώνα, θυμίζουμε, σε κατάληψη της Κέρκυρας είχαν προχωρήσει δυνάμεις της Γαλλίας και της Βρετανίας από κοινού, για να ακολουθήσουν λίγο αργότερα δυνάμεις της Ιταλίας.
Κάποιες από τις παλαιές μεγάλες συγκρούσεις για την κυριαρχία στο Ιόνιο Πέλαγος, όπως σημειώνεται στον προαναφερθέντα συλλογικό τόμο που παρουσιάζει δεκαέξι σχετικές μελέτες, «άφησαν τα ίχνη τους στη συλλογική μνήμη για την οδύνη που προκάλεσαν».
Ανάλογα ιστορικά στοιχεία, με χαρτογραφική υποδομή, προσφέρει ο συλλογικός τόμος «Το Ιόνιο πέλαγος. Χαρτογραφία και Ιστορία. 16ος - 18ος αιώνας», που είχε κυκλοφορήσει το 2007 από το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, με την ευκαιρία ομώνυμης έκθεσης παλαιών χαρτών του Ιονίου Πελάγους, εστιασμένης στην ανατολική πλευρά του. Εξετάζει, δηλαδή, κυρίως το σημερινό ελληνικό τμήμα του με τα νησιά και τις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας, που αρχίζει νότια από το Στενό του Οτράντο και καταλήγει στο Λιβυκό Πέλαγος.
Ήδη από την Αρχαιότητα το Ιόνιο, όπως επισημαίνεται στην έκδοση, «ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς θαλάσσιους δρόμους της Μεσογείου. Αργότερα, ήταν το μοναδικό πέρασμα της Βενετίας προς τη Μεσόγειο και αυτό που αναμφίβολα της επέτρεψε να αναπτύξει τη θαλασσοκρατορία της. Φυσικό ήταν το Ιόνιο και τα νησιά του να γίνουν το πεδίο αντιπαράθεσης Βενετών και Οθωμανών και η στρατηγική του σημασία να οδηγήσει σε πολιορκίες, μάχες και ναυμαχίες».
Αν μη τι άλλο, λοιπόν, το πρόσφατο σοβαρό και παρ' ολίγον «θερμό» επεισόδιο ανάμεσα σε ΝΑΤΟικές και ρωσικές ναυτικές δυνάμεις κοντά στην Κέρκυρα αυξάνει τον προβληματισμό. Δείχνει ότι η σύρραξη που μαίνεται στην Ουκρανία με πραγματικούς αντίπαλους το ευρωατλαντικό και το ευρωασιατικό στρατόπεδο, με ζητούμενο την πρωτοκαθεδρία στο αναδιατασσόμενο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, έχει ήδη σοβαρές «παρενέργειες» και στο Ιόνιο και στην Αδριατική. Φτάνει ή μάλλον ήδη έχει φτάσει ως έναν βαθμό η σύρραξη αυτή και στα νερά μας, απειλητικά.
Είναι προφανές πιστεύουμε ότι, σε αντίθεση με όσα λέγονται από τα επίσημα πολιτικά χείλη και δη και από συμπολιτευόμενα και από αντιπολιτευόμενα, που δηλώνουν μόνον επιμέρους αντιρρήσεις στην ακολουθούμενη πολιτική ευθυγράμμισης της χώρας μας με το ΝΑΤΟ, οι προβληματισμοί για την ορθότητά της αυξάνονται ανάμεσα και στους πολίτες του νησιού μας. Μήπως αυτή εξυπηρετεί μόνο τα συμφέροντα και τους ιδιοτελείς υπολογισμούς της ελληνικής μεγαλοαστικής τάξης; Μήπως, αντιθέτως, έχουν δίκιο όσοι υποστηρίζουν πως για πολλούς λόγους είναι προτιμότερες επιλογές η πλήρης απεμπλοκή της χώρας μας από τον πόλεμο, η άρνηση παραχώρησης των ελληνικών θαλασσών, του αέρα και της γης της χώρας μας σε οποιοδήποτε από τα δύο αντιτιθέμενα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα και η παύση κάθε συμμετοχής μονάδων και πολεμικού υλικού των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στους σχετικούς ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς, προκειμένου να αποτραπούν ενδεχόμενες πολύ πιο δυσάρεστες για όλον τον λαό «παρενέργειες» του πολέμου στην Ουκρανία από αυτές που ήδη βιώνουμε στην τσέπη μας και στους όρους ζωής μας;
Οι «παρενέργειες» αυτές, όσον αφορά τον λαό μας συνολικά και τους γενικότερους κινδύνους ευθείας εμπλοκής ή και αντιποίνων, εμφανώς απειλούν πια την εύθραυστη όπως φαίνεται ειρήνη κι εδώ στο Ιόνιο Πέλαγος και την Αδριατική, πολύ περισσότερο μάλιστα από όσο μπορούσαμε όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία να φανταστούμε.
ΟΡΕΣΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΗΣ
