Την πιο καλή ατάκα, αν και ημιτελή και κάπως ανεκδοτολογική, σχετικά με τη νέα κερκυραϊκή μαρίνα Mega Yachts της οικονομικής αυτοκρατορίας Λάτση που υπερψήφισε η Βουλή ακριβώς πριν από μία εβδομάδα, σαν σήμερα Πέμπτη, την είπε λίγες ώρες πριν από την τελική ψηφοφορία ο κ. Χαράλαμπος Αμιλίδης: «Είναι ένα δώρο».
Αυτό είπε, χωρίς να κάνει σαφές αν θεωρεί δωρητή το Ελληνικό Δημόσιο ή τον επενδυτή Lamda Development είτε αμφότερους. Όπως είπε στη συνέχεια, το «δώρο» προσφέρεται στην «κερκυραϊκή κοινωνία».
Είναι εκπρόσωπος του Ελληνικού Δημοσίου ο κ. Αμιλίδης, υπεύθυνος αυτής της πλευράς για το μεγαλεπήβολο έργο· άξιος με όσα είπε στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής για να τιμηθεί δημόσια, κάποια στιγμή, από τον επενδυτικό φορέα. Θα ήταν, ωστόσο, λιγάκι πιο εύστοχος στο προπαγανδιστικό του ανέκδοτο ο εν λόγω εκπρόσωπος του Ελληνικού Δημοσίου, αν έλεγε στους –εμβρόντητους ίσως τότε– βουλευτές: «Είναι, μπορείτε να το πείτε κι έτσι, ένα δώρο της οικογένειας Λάτση για τους πατρογονικούς της δεσμούς αίματος με την Κέρκυρα».
Πώς να τολμήσεις να πεις ότι η τοπική κοινωνία είναι αυτή που μοιάζει να εξαναγκάζεται να δωρίσει κάτι δικό της στην οικογένεια του μεγαλύτερου επιχειρηματία που ανέδειξε η Ελλάδα, μισόν αιώνα αφότου αντιπάλεψε ένα άλλο επιχειρηματικό τουριστικό του σχέδιο και τον νίκησε!
Φυσικά, τίποτε από αυτά δεν είναι όλη η αλήθεια. Ποιος επενδυτής και ποια τοπική κοινωνία κάνει άλλωστε ποτέ τέτοια δώρα;
Πράγματι, ωστόσο, η σημερινή επιχειρηματική οικογένεια Λάτση με τις παγκόσμιες δραστηριότητες, πολύ προτού γίνει αυτό που έγινε με εφαλτήριο μιαν άλλη περιοχή που βρέχεται κι αυτή από το Ιόνιο, δηλαδή τον νομό Ηλείας, ήταν μια απλή και ταπεινή λαϊκή κερκυραϊκή οικογένεια, με το επίθετο Λάτσας. Επίσης, η επένδυσή της για τη δημιουργία της μαρίνας Mega Yachts είναι η πρώτη -ιδιαιτέρως ριψοκίνδυνη ωστόσο- που επιχειρεί στην Κέρκυρα, 150 περίπου χρόνια από τότε που ένας από τους προγόνους της μετακόμισε από την κερκυραϊκή περιοχή Κανάλια στον Πύργο της Ηλείας, όπου για αρκετά χρόνια, προτού δηλώσει το επίθετο Λάτσης και καθιερωθεί με αυτό, έφερε το επώνυμο Κορφιάτης.
Εξάλλου, ο ίδιος ο δημιουργός της οικονομικής αυτοκρατορίας και εγγονός εκείνου του Κορφιάτη, μεγαλοεπιχειρηματίας Γιάννης Λάτσης (1910-2003), ήταν ο ιθύνων νους, πριν από πενήντα περίπου χρόνια, του σχεδίου μακροχρόνιας επιχειρηματικής μίσθωσης ενός κερκυραϊκού νησιού 730 στρεμμάτων: του νησιού Βίδο. Για Άραβες επενδυτές-βασιλιάδες και εμίρηδες ηγέτες αραβικών πετρελαιοπαραγωγών χωρών γινόταν λόγος το 1976 και για «εθνικούς» και «αναπτυξιακούς» λόγους που συνηγορούσαν υπέρ της υλοποίησης εκείνου του σχεδίου μιλούσε επί μήνες ο Κερκυραίος από την πλευρά της μητέρας του και όντως μεγαλωμένος για κάποια χρόνια στο νησί, υπουργός Προεδρίας τότε και κατόπιν πρωθυπουργός, Γεώργιος Ράλλης, ώσπου ένας ανεπανάληπτος πάνδημος λαϊκός ξεσηκωμός εναντίον του σχεδίου το απέτρεψε. Ο εκμισθωτής θα ήταν μια εταιρεία με την επωνυμία Λάμδα.
Επρόκειτο για πρόγονο εταιρεία της μεγάλης και τρανής τωρινής επιχείρησης Lamda Development της αυτοκρατορίας Λάτση. Για περισσότερες πληροφορίες, για όσα είχαν συμβεί τότε για το Βίδο, αρκεί να ανατρέξει κανείς σε φύλλα της εφημερίδας «Κερκυραϊκό Βήμα» εκείνης της εποχής.
Χάρη στη Lamda Development, πάντως, τον Δεκέμβρη του 2023 επιτέλους εκδόθηκε, σε 1.800 αντίτυπα, ένα λαμπρό λεύκωμα για την αρχαία Κέρκυρα, με τίτλο «Το Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας», που έλειπε από τον χώρο του βιβλίου.
Ήταν, θαρρείς ως προάγγελος όσων εξελίσσονταν, μια πολυτελής έκδοση, στο πλαίσιο της «Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης» της οικείας επιχείρησης και της εκδοτικής σειράς της «Ο Κύκλος των Μουσείων». Εστιάζει στην ανάδειξη της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κέρκυρας, από την Παλαιολιθική εποχή έως την ύστερη Αρχαιότητα.
Επρόκειτο, αναρωτήθηκαν κάποιοι λόγω κάποιων χρονικών συμπτώσεων, για κάτι σαν απόδοση τιμής; Σαν αναγγελία «αντισταθμιστικών ωφελημάτων»; Σαν «αντίδωρο»; Ωστόσο παρουσιάστηκε μόνο στην Αθήνα και όχι στην Κέρκυρα, τουλάχιστον ακόμα. Και είναι γεγονός ότι η κερκυραϊκή κοινωνία δεν οφείλει, ούτε με πράξεις της ούτε με παραλείψεις της να κάνει δώρα, είτε μαρίνες είτε οτιδήποτε άλλο, σε κανέναν μεγαλοεπιχειρηματία, απ' όπου κι αν «βαστάει».
Στα χρόνια μας -είναι εξίσου γεγονός- οι μεγάλες επιχειρήσεις διαλαλούν με χίλιους δύο τρόπους ότι «σέβονται» όχι μόνο τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και την Ελευθερία, τον συνδικαλισμό, τη Δημοκρατία και φυσικά τα ανθρώπινα δικαιώματα της Χάρτας του ΟΗΕ, ενώ ο Γιάννης Λάτσης στον καιρό του δεν είχε τέτοιες σκοτούρες, δεν φτιασίδωνε έτσι τις μπίζνες του. Μέχρι και βασανιστές της Χούντας των συνταγματαρχών έθετε επικεφαλής των Τμημάτων Ασφαλείας των επιχειρηματικών μονάδων του απροσχημάτιστα -τέτοια ζητήματα ήταν βέβαια επί μακρόν περιττές «λεπτομέρειες» που τις κατάπινε ο «δαίμονας του τυπογραφείου» σε κείμενα γνωστών μεγάλων εφημερίδων.
«Καθάριζε» με την οικονομική του ισχύ και με μια κυνική ντομπροσύνη τις εγχώριες και διεθνείς υποθέσεις του στον αραβικό κόσμο και σε άλλες ηπείρους ο «Μπάρμπα-Γιάννης» του ελληνικού εφοπλισμού. Χωρίς φιοριτούρες και λόγια του αέρα. Συχνά, μάλιστα, σαν αδυσώπητος πολεμιστής, χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της κοινωνικής τάξης του. «Μύριζε» το κέρδος και ορμούσε. Η επιχειρηματική του δεινότητα ήταν μοναδική.
Αλλιώς, βέβαια, δεν θα γινόταν στον καιρό του, όπως υποστήριζαν όσοι του απέδιδαν θαυμαστές προσωπικές αρετές αναγκαίες στον κόσμο των μπίζνες ή και στο προσωπικό και οικογενειακό περιβάλλον του, ο μεγαλύτερος Έλληνας επιχειρηματίας· ποιος άλλος εκτός από εκείνον αγόρασε, άλλωστε, περιουσιακά στοιχεία και από τον Πρόδρομο Μποδοσάκη και από τον Σταύρο Νιάρχο και από τον Αριστοτέλη Ωνάση; Έφτασε στο απόγειο της ισχύος και του πλούτου του να δραστηριοποιείται ταυτόχρονα στη ναυτιλία, το εμπόριο, το πετρέλαιο, τις κατασκευές, τις τράπεζες και τα ακίνητα.
Ήταν επίσης στην εποχή του, σύμφωνα με ορισμένους επικριτές του, η πιο χαρακτηριστική προσωποποίηση του βίαιου μεταπολεμικού ελληνικού καπιταλισμού· χωρίς το μακιγιάζ που προτιμούσαν άλλοι αστέρες του επιχειρείν και του life style.
Όταν έκρινε ότι σε κάποια σχέδιά του ζοριζόταν πολύ έβαζε πλώρη γι' άλλα λιμάνια ή ανακοίνωνε ότι επρόκειτο να χρηματοδοτήσει και κάποιο νέο Νοσοκομείο, όπως καλή ώρα έκανε στην Ελευσίνα όταν ο δήμαρχος ήταν κομμουνιστής, καθώς και άλλες κοινωφελείς δράσεις. Ανάλογα κινήθηκε και στη Σαουδική Αραβία και σε άλλες μοναρχίες του Κόλπου, όπου τα κέρδη του υπερχείλιζαν. Δοκίμαζε πολλές και διαφορετικές επιχειρηματικές ευκαιρίες και τις εγκατέλειπε, όταν δεν διέβλεπε μέλλον, εγκαίρως.
Έτσι, όταν ο διάσημος τότε φιλοξενούμενός του στο κερκυραϊκό Hilton υπουργός Πετρελαίου του σαουδαραβικού βασιλείου και «αφεντικό» του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών (ΟΠΕΚ), Αχμέτ Ζακί Γιαμανί, εξέφρασε την επιθυμία να δημιουργηθεί στο νησί για το σινάφι του ένα συγκρότημα πολυτελών παραθαλάσσιων επαύλεων μέσα σε καταπράσινο περιβάλλον κοντά στην πόλη, «έβαλε στο μάτι» το Βίδο. Για να «ανακρούσει πρύμναν» λόγω παλλαϊκού ξεσηκωμού. Ηττήθηκε, τότε, στον πατρογονικό του τόπο, ενώ πίστευε πως τίποτε δεν ήταν γι' αυτόν απροσπέλαστο.
Κάποιοι όροι του έργου της μαρίνας και των εμπορικών υποδομών
Η Λάμδα του τέλους της δεκαετίας του 1970 είναι η «γιαγιά» των υπό ανάπτυξη εταιρειών Lamda Corfu Marina και Lamda Marinas.
Με αυτές, στις 30 Οκτώβρη 2024 το Ελληνικό Δημόσιο και για λογαριασμό του το γνωστό ΤΑΙΠΕΔ της μνημονιακής περιόδου, ενεργώντας με τη σειρά του ως αφεντικό του Οργανισμού Λιμένος Κέρκυρας (ΟΛΚ), υπέγραψαν σχετική σύμβαση. Αυτή αφορά, καταρχάς, την υποπαραχώρηση ή εκμίσθωση 40 περίπου παραλιακών στρεμμάτων του ΟΛΚ για 40 χρόνια και την υλοποίηση συναφών ρυθμίσεων, με βασικό σκοπό τη δημιουργία -με συνοδευτικές εμπορικές υποδομές- μαρίνας Mega Yachts για τεράστια ή και μεσαία σε μέγεθος γιοτ μεγιστάνων του πλούτου στα ανοιχτά του παραλιακού μετώπου. Η υποπαραχωρούμενη θαλάσσια έκταση είναι, φαίνεται, ένα διαφορετικό, «ανοιχτό» ζήτημα. Η έκταση εξάλλου των 40 περίπου παραλιακών στρεμμάτων θα μπορεί με επιχωματώσεις να φτάσει, όπως ειπώθηκε, τα 100 στρέμματα.
Πέρα από την καταβολή ποσού 9,7 εκατ. ευρώ από τον επενδυτή σε χρονικά μη καθορισμένη επακριβώς πρώτη φάση του έργου, το Δημόσιο δια του ΤΑΙΠΕΔ και του ΟΛΚ θα λαμβάνει στη διάρκεια των σαράντα ετών αμοιβή ίση προς το 7,77% των ετήσιων εσόδων του, συν κάτι ψιλά ακόμη. Αυτά υπολογίστηκαν, σε βάθος χρόνου, σε σχεδόν 80 (79,9) εκατ. ευρώ, που σε παρούσα αξία αντιστοιχούν ίσως σε 50 περίπου εκατ. ευρώ, σε περίπτωση που ο τζίρος της δουλειάς δεν υπερβεί τις προβλέψεις. Λίγα ή πολλά, ας το κρίνει ο καθένας. Και βέβαια, το 50% θα κατευθύνεται, βάσει των δεσμεύσεων του τρίτου Μνημονίου της χώρας, στη μείωση του δημόσιου χρέους.
Για την πολυετή μίσθωση του εκτεταμένου παραθαλάσσιου χώρου του, ο ΟΛΚ θα έχει λαμβάνειν από τον επενδυτή, έσοδα που ανά τριετία δεν θα υπερβαίνουν τις 200.000 ευρώ ή, αν προτιμάτε να τα υπολογίσουμε σε άλλη βάση, ακριβώς 182,6 ευρώ ημερησίως. Με άλλα λόγια, 5.479,5 ευρώ μηνιαίως. Απλοϊκή, φυσικά, η αναφορά αυτή, όχι όμως και αταίριαστη. Ακόμη και ο πιο φανατικός υποστηρικτής της σχετικής σύμβασης, ο βουλευτής Κέρκυρας της ΝΔ, Στέφανος Γκίκας, έκρινε περίπου σαν εξευτελιστική την εν λόγω αμοιβή του ΟΛΚ, αν αυτή απομονωθεί από δυνητικά οφέλη του.
Ωστόσο, η πανηγυρική από το κόμμα τη ΝΔ νομοθετική επικύρωση της σχετικής σύμβασης από τη Βουλή, μετά από πολύωρες συζητήσεις που έμοιαζαν με χάσιμο χρόνου αφού αποκλειόταν εξ ορισμού και η παραμικρή τροποποίησή της, κάθε άλλο παρά καθιστά το θέμα λήξαν.
 |  |
Οι κερκυραϊκές ρίζες
Η πρώτη φορά που ο μοναχογιός και διάδοχος του ιδρυτή του ομίλου στην ηγεσία του, Σπύρος Λάτσης (φωτογραφία του πάνω αριστερά), γνώρισε για τα καλά τα πατρογονικά εδάφη της οικογένειας ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1960, πριν ακόμα γίνει 25 χρονών. Ο πατέρας του (φωτογραφία του πάνω δεξιά) τον ξενάγησε στην Κέρκυρα, φυσικά και στην περιοχή Κανάλια και στο χωριό Ποταμός όπου επίσης έχουν ανιχνευτεί ίχνη της οικογένειας του Θεόδωρου Λάτσα ή Κορφιάτη, έχοντας φέρει το κότερο-γιοτ « Mary G.», αλλά και τον οδηγό του αυτοκινήτου του από την Αθήνα· έναν σοφέρ επίσης Κερκυραίο στην καταγωγή.
Στον όρμο της Παλαιοκαστρίτσας, κοντά στο χωριό Μακράδες, τόπο γέννησης ενός οικοδόμου που ο γιος του Νίκος Κούρκουλος διέπρεπε στην Αθήνα ως σπουδαίος ηθοποιός και έμελλε να παντρευτεί την κόρη του Μαριάννα, για χρόνια είχαν να λένε για έναν « Καπετάν-Γιάννη».
Εμφανίστηκε σε μια ταπεινή παλιά ψαροταβέρνα της περιοχής ως ένας πολύ φτωχός οικογενειάρχης. Παρακάλεσε ευγενικά κάτι που λίγα λεπτά νωρίτερα ο γιος του δεν είχε καταφέρει: να του έψηναν και να του έφερναν πέντε αστακούς στο κότερο, στα ανοιχτά του όρμου, κάνοντας γι' αυτόν και τους δικούς του μια εξαίρεση. Το μαγαζί, βλέπετε, δεν έκανε διανομή φαγητού ούτε σε βίλες ούτε σε γιοτ. Ήταν, είπε ο Γιάννης Λάτσης για την οικογένειά του, πολύ φτωχοί και τα λίγα χρήματα που είχαν τα ξόδευαν στο φαγητό, εξαίροντας συγχρόνως το γεγονός ότι στο μαγαζί δούλευαν, όπως διαπίστωσε τείνοντας γελαστός το χέρι στον καθένα τους, τρεις γενιές της ίδιας οικογένειας. Όσο για τη μικρή θαλαμηγό και τη δαπάνη, εξήγησε, άξιζε να την υποστεί, γιατί πώς αλλιώς αυτός και η οικογένειά του θα χαιρόταν αυτό το τόσο ειδυλλιακό νησί όπου ο ίδιος στα νιάτα του ερχόταν από το Κατάκολο της Ηλείας με καΐκια φορτωμένα με κρασοβάρελα!
Παρόλο που ο δημιουργός του πολυσχιδούς ομίλου Γιάννης Λάτσης ουδέποτε είπε δημόσια το παραμικρό για την Κέρκυρα και οι απόγονοί του δεν επιθυμούν αναφορές αυτού του είδους, όλη η οικογένεια γνωρίζει, φυσικά, τη «μετανάστευση» του προγόνου της από την Κέρκυρα στην Ηλεία, που έγινε, καθώς φαίνεται, κάποια στιγμή στην αρχή του δεύτερου μισού της δεκαετίας του 1870. Σύμφωνα με το Αρχείο του, μητέρα του από τον γάμο της με έναν τσαγκάρη και μπακάλη στο επάγγελμα ήταν μια μοδίστρα από τον Πύργο, η Αφροδίτη το γένος Ευθυμίου, μητέρα της οποίας και δική του γιαγιά του από την πλευρά της ήταν επίσης μια διόλου εύπορη και πολύ όμορφη γυναίκα με το όνομα Γεωργίτσα Μπαρκίρη ή Μπαρμπέρη, όπως επίσης ήταν γνωστή στον Πύργο. Εκείνη ήταν που παντρεύτηκε στα 18 της έναν άσημο «ξένο» απώτερης βορειοηπειρωτικής ίσως προέλευσης, τον παππού του, Θεόδωρο Λάτσα, ο τόπος γέννησης του οποίου ωστόσο ήτα ένα νησί που βρεχόταν, όπως και η Ηλεία, από το ίδιο Πέλαγος. Τους «έβρεχε» και τους δύο το Ιόνιο.
Ή όλα αυτά αποτελούν έναν άλλο μύθο σαν αυτούς που ένα σωρό μεγιστάνες του πλούτου σκαρφίζονται και αφήνουν να αιωρούνται, συσκοτίζοντας τις ρίζες και τους λόγους της περιπετειώδους -και δήθεν αδιάβλητης- ανέλιξής τους;
 |  |
Δύο έγγραφα ληξιαρχικού τύπου, σε συνδυασμό με επιπλέον επεξηγηματικό έγγραφο, που είχε την καλοσύνη να εντοπίσει και να θέσει στη διάθεσή μας η Ιερή Μητρόπολη Ηλείας και Ωλένης (βλ. εικόνες πιο πάνω), στο πλαίσιο ολοκλήρωσης μιας σχετικής έρευνάς μας που κάλυψε πλείστες πλευρές, δεν αφήνουν αμφιβολίες για τις κερκυραϊκές ρίζες της οικογένειας.
Σε Βιβλίο Γάμων της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου ομώνυμης ενορίας της Μητρόπολης (αντίγραφο της σχετικής σελίδας πάνω αριστερά) πιστοποιείται ότι στις 5 Φλεβάρη του 1877 εκδόθηκε στον Πύργο η σχετική άδεια γάμου υπ' αριθ. 235 και την ίδια μέρα παντρεύτηκαν εκεί ο 30χρονος Θεόδωρος Κορφιάτης, κάτοικος Κέρκυρας και η 23χρονη Γεωργίτσα Μπαρκίρη, κάτοικος Πύργου. Ο γαμπρός γράφτηκε στο πρακτικό ως Κορφιάτης και δήλωνε ακόμη ότι κατοικούσε στην Κέρκυρα, αλλά είχαν έλθει έτσι τα πράγματα, φαίνεται, που ο γάμος του εκεί, πλάι στην οικογένεια της αγαπημένης του, σήμανε και την οριστική μετακόμισή του στην Ηλεία. Σε άλλο Βιβλίο Γάμων της ίδιας Μητρόπολης (αντίγραφο της σχετικής σελίδας πάνω δεξιά) πιστοποιείται ότι στις 26 Δεκέμβρη 1895 στο Κατάκολο Ηλείας εκδόθηκε η σχετική άδεια γάμου υπ' αριθ. 162 και την ίδια μέρα το μοναχοπαίδι τους, ο 20χρονος πια Σπυρίδων Θ. Λάτσης, παντρεύτηκε εκεί τη 18χρονη Αφροδίτη Κων. Ευθυμίου. Ήταν υποδηματοποιός, που αργότερα, όπως μαρτυρούν κάποιες ενδείξεις, έγινε και μπακάλης και έμπορος, στέλνοντας κρασιά και λάδι σε διάφορα νησιά. Αμφότεροι ήταν κάτοικοι Πύργου.
Από εκείνη την οικογένεια, που έφερε στον κόσμο συνολικά εννιά παιδιά, γεννήθηκε τον Σεπτέμβρη του 1910 ο Γιάννης Λάτσης.
Αυτός δεν είναι ο μόνος οικογενειακός «σύνδεσμος» του ομίλου με τα Επτάνησα. Το έφερε έτσι η ζωή του ιδρυτή του, ώστε να επιλέξει ως γυναίκα του, φυσικά αρκετές δεκαετίες προτού «συγγενέψει» και με τον Κερκυραίο στην καταγωγή ηθοποιό Νίκο Κούρκουλο, την Εριέττα Τσουκαλά, γόνο οικογένειας που επίσης «βάσταγε» από τα Επτάνησα· η σύζυγός του ήταν, πράγματι, από την πλευρά της μητέρας της, Ζακύνθια στην καταγωγή.
Κατά τα άλλα, παραμένουν ίσαμε σήμερα άγνωστοι οι λόγοι για τους οποίους ο «Mr. Petrola», όπως τον προσφωνούσαν κάποιοι αφού η πετρελαϊκή του εταιρεία ονομαζόταν Πετρόλα, ουδέποτε μίλησε δημόσια ή σε παράγοντες της Κέρκυρας για την καταγωγή και μετακίνηση του παππού του από την Κέρκυρα στην Ηλεία. Ίσως γιατί, όπως είπε κάποτε στενός συγγενής του, συνήθιζε να λέει: «Να μην έχεις εμπιστοσύνη ούτε στον κ... σου»! Σύμφωνα με τη σύζυγό του, εξάλλου, δεν πίστευε πραγματικά σε φιλίες. Κατ' άλλους, επίσης δεν «χώνεψε» ποτέ το «κάζο» του με το Βίδο στο πατρογονικό έδαφος, όταν «εκτέθηκε» στους Σαουδάραβες.
Δεν ήθελε ποτέ να «σκαλίζουν» τη ζωή του, αν και μάλλον οποτεδήποτε δικάστηκε ως πρόσωπο για οτιδήποτε, συμπεριλαμβανομένης μιας δίκης του μαζί με τέσσερα αδέλφια του στα 1948, με κατηγορία κάτι σαν οικονομική συνεργασία με τον εχθρό και αθέμιτο πλουτισμό στη διάρκεια της Κατοχής, κατάφερε να αθωωθεί, όπως και τα αδέλφια του. Εκείνη την περίοδο ήταν, μάλλον, που άρχισε η γνωριμία και η φιλία του με τον πολιτικό Νικόλαο Πλαστήρα, περίπου δέκα χρόνια προτού συγκρουστεί με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή για το μονοπώλιο της ναυτιλιακής γραμμής Ελλάδα-Αυστραλία και τριάντα πριν κορυφώσει τις πετρελαϊκές ελληνικές μπίζνες του «αγκαλιάζοντας» τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, την πτώση του οποίου, αργότερα, θεωρούσε αναπόφευκτη. Για «επιχειρηματικά επιτεύγματα» , μόνο, ήθελε να μιλούν, τουλάχιστον έως ότου σε πρώτη φάση το 1969 και κυρίως μετά την πτώση της χούντας των συνταγματαρχών εγκαινιάσει κάποιες ηχηρές και γενναιόδωρες «κοινωφελείς προσφορές» στην Ελλάδα, όχι πάντως που να σχετίζονται ειδικά με την Κέρκυρα. Προτιμούσε την ανωνυμία στην προσωπική του ζωή.
Αντίθετα, «καμάρωνε» για μια ιδιαίτερη οικονομική και πολιτική σχέση του, στην οποία έμεινε πιστός ως τη θανή του. Σε αντίθεση με δύο άλλα μεγάλα και πιο ηχηρά ονόματα του ελληνικού εφοπλισμού που δέχθηκαν να συνδυάσουν τις αραβικές και διεθνείς μπίζνες τους με τις προτεραιότητες και σχεδιασμούς των ΗΠΑ και της CIA, εκείνος είχε στενούς δεσμούς προπάντων με τη Βρετανία και δεν πρόδωσε ποτέ τις γνωστές, ελέω Θεού και διεφθαρμένες βέβαια, παλιές αραβικές μοναρχίες που αποτέλεσαν βασικό συντελεστή της εκτόξευσής του στο διεθνές οικονομικό στερέωμα, όπως και άλλων Ελλήνων μεγαλοεπιχειρηματιών. Σε δικό του μέγαρο μάλιστα, στο Λονδίνο, είχε φιλοξενήσει Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ κατόπιν προτροπής της βρετανικής κυβέρνησης, καλύπτοντας τις σχετικές δαπάνες.
Ίχνη προσφοράς στην Κέρκυρα
Κάποια κοινωνικά «αποτυπώματα» ωστόσο της οικογένειας Λάτση στην Κέρκυρα, έστω και αν δεν συνδέονται ευθέως με τον ίδιο τον ιδρυτή του ομίλου, είναι από καιρό υπαρκτά, αν και δεν είναι, τα περισσότερα τουλάχιστον, ευρέως γνωστά. Το υπό ανακατασκευή τώρα υπαίθριο θέατρο «Νίκος Κούρκουλος», στην περιοχή της Παλαιοκαστρίτσας, συνδέεται ασφαλώς με το πρόσωπο της κόρης του Μαριάννας και είναι το μόνο, ίσως, ευρέως γνωστό.
Το αλλοδαπό Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση έχει κάνει, είναι αλήθεια, κάποια ενδιαφέροντα και κάπως αθόρυβα βήματα, για λόγους βέβαια που το ίδιο σταθμίζει. Είναι ήδη, εδώ και κάποια χρόνια, Μέγας Ευεργέτης της ιστορικής Αναγνωστικής Εταιρίας Κέρκυρας (ΑΕΚ). Μολονότι δεν είναι γνωστό το ακριβές ποσό της χορηγίας του στην ΑΕΚ, σίγουρα αφορά αρκετές δεκάδες χιλιάδες ευρώ, αφού έχει καλύψει την προμήθεια εξειδικευμένου σύγχρονου εξοπλισμού για την ψηφιοποίηση και τη συντήρηση τεκμηρίων, καθώς και τις δαπάνες πραγματοποίησης σχετικών χρονοβόρων -και συνεχιζόμενων- εργασιών για τη διάσωση 5.000 φύλλων του παλιού κερκυραϊκού Τύπου και τη συντήρηση παλαιτύπων και σπάνιων εκδόσεων της πολύτιμης συλλογής του πνευματικού αυτού ιδρύματος, που για πολλές δεκαετίες αποτέλεσε πνευματικό φάρο της μεγαλοαστικής τάξης της Κέρκυρας, των Εφτά Νησιών και ευρύτερα της Ελλάδας. Ίσως δεν είναι άσχετη εξάλλου με την κερκυραϊκή ταυτότητα του ιδρυτή της Ελληνικής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων (ΕΛΣΟΝ), σπουδαίου μουσικού, Διονύση Γραμμένου, η ιδρυτική χρηματοδότηση και η υποστήριξη που προσέφερε το Ίδρυμα το 2017 και επόμενα χρόνια για τη δημιουργία της και τις συναυλίες της.
Ένας Κερκυραίος, παλιός συνεργάτης του Γιάννη Λάτση και επικεφαλής επί μακρόν έως τα τέλη της δεκαετίας του 1980 στην πετρελαϊκή του φίρμα Πετρόλα, δηλαδή την ίσως πιο «εμπνευσμένη» και κερδοφόρα επιχειρηματική κίνηση που έκανε ποτέ ο όμιλος επιλέγοντας να δημιουργήσει στην Ελευσίνα χρυσοφόρους τεράστιους χώρους κυρίως αποθήκευσης αργού πετρελαίου και παραγώγων του, είναι επίσης Ευεργέτης της ΑΕΚ. Πρόκειται για τον μάνατζερ και επιχειρηματία Πέτρο Καλαντζή, ο οποίος χρόνια τώρα είναι και πρόεδρος στο Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση.
Πολύτιμες ιδιωτικές εισφορές του, μη γνωστές δημόσια, φέρονται να έχουν στηρίξει πληθώρα δραστηριοτήτων πνευματικού και πολιτιστικού χαρακτήρα στο νησί. Αποτελεί, καθώς λέγεται, αφανή και τακτικό υποστηρικτή διαφόρων τέτοιων φορέων της Κέρκυρας, όπως είναι, μεταξύ άλλων, γνωστό μακρόβιο φιλολογικό - λογοτεχνικό περιοδικό.
Αν το πρόσωπο αυτό έχει δώσει ώθηση και στην επιμονή του ομίλου να αναπτύξει τη σούπερ μαρίνα κάτω από τον λόφο του Κεφαλομάντουκου στις βορειοανατολικές ακτές των παρυφών της πόλης της Κέρκυρας, ενθαρρύνοντας την οικογένεια Λάτση να «επιστρέψει» σε πατρογονικά εδάφη, ενώ τρεις άλλοι ενδιαφερόμενοι όμιλοι «έκαναν πίσω» και δεν προσήλθαν στην τελική φάση της κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών στον σχετικό διαγωνισμό, μένει άγνωστο· και φυσικά δεν είναι δυνατόν να επέδρασε καθοριστικά.
Η αλήστου μνήμης Πετρόλα, ειρήσθω εν παρόδω, που το όνομά της ήταν σύμπτυξη του ονόματος του υγρού «μαύρου χρυσού» και της πρώτης συλλαβής του οικογενειακού επωνύμου των ιδρυτών της, αποτέλεσε τόσο το «χρυσό διαμάντι» όσο και την επιχειρηματική μονάδα που έφερε το πιο «μαύρο στίγμα» του ομίλου στα χρονικά του. Έκρηξη σε μονάδα του διυλιστηρίου της στην Ελευσίνα, την 1η Σεπτέμβρη του 1992, έστειλε στον τάφο δεκατέσσερις εργάτες της. Όσα πολλά κι αν ακολούθησαν, με τη χρηματοδότηση της δημιουργίας κρατικού Κέντρου Εγκαυμάτων και άλλες δράσεις, δεν μπορούσαν να διαγράψουν το γεγονός από τη συλλογική μνήμη.
Ο ιδρυτής του ομίλου κυνηγούσε άλλωστε πάντα, όπως ο ίδιος έλεγε και έκαναν και κάνουν οι τρανοί των μπίζνες στον ασίγαστο δίχως όρια ανταγωνισμό τους στο κυνήγι του κέρδους και των χρηματιστηριακών δεικτών, τη «μέγιστη αποδοτικότητα» των επενδύσεών του. Σε αυτόν τον κανόνα υποτάσσονταν, συνήθως, όλα. Σημαντική κάποτε, η «φιλανθρωπία» του ομίλου, όπως λεγόταν κάποτε αυτό που σήμερα προσδιορίζεται ως «προσφορά αντισταθμιστικών οφελών» ή «εταιρική κοινωνική ευθύνη», ακολουθούσε. Φυσικά, σε ποικίλα μεγέθη.
Προβλήματα και λύσεις για τη σούπερ μαρίνα και την Κέρκυρα
Η συζήτηση του επίμαχου νομοσχεδίου για την κερκυραϊκή μεγάλη μαρίνα στην αρμόδια Επιτροπή και την Ολομέλεια της Βουλής διεύρυνε μάλλον, αντί να μειώσει, τα ερωτήματα που προκύπτουν για το συνολικό έργο· μια επένδυση που προϋπολογίζεται, σύμφωνα με την εταιρεία, σε 50 εκατ. ευρώ .
Τα αναμφισβήτητα τεχνικά προβλήματα και η αβεβαιότητα που σύμφωνα με κάποιους βουλευτές προκαλούν η γεωμορφολογία της περιοχής και η έλλειψη ή η μη γνωστοποίηση επαρκών στοιχείων για τα δεδομένα της θαλάσσιας έκτασης φιλοξενίας της μαρίνας, μάλλον αποτελούν εύκολο «γρίφο» για τον πολυσχιδή κραταιό όμιλο, δεδομένων και κάποιων συμβατικών εγγυήσεων που έχει λάβει. Αρκεί ίσως να σκεφτεί κανείς ότι για τη δημιουργία λιμενικών εγκαταστάσεων του ομίλου σε βραχώδη παραθαλάσσια έκταση την Ελευσίνα, πριν από πολλά χρόνια, ρίχτηκαν στη θάλασσα μέσα σε λίγους μήνες από εξειδικευμένη μονάδα του ομίλου 8.000 τσιμεντένια μπλόκια βάρους 65 τόνων το καθένα, ως υποδομή για ένα νέο λιμάνι με μορφή, ίσως, παρόμοια αυτής που θα επιχειρηθεί τώρα για τη σούπερ μαρίνα.
Με αυτήν στο ενεργητικό του, εφόσον βέβαια οι κάπως συντηρητικές προβλέψεις για τα μεγέθη της επιτευχθούν, ο όμιλος θα καταστεί ο μεγαλύτερος και πιο περιζήτητος «μαρινάς» στην Ελλάδα, καθώς έχει ήδη στην κατοχή του δύο μαρίνες στην Αττική. Θα το επιδιώξει, υποθέτουμε, «πάση θυσία».
Κάποιοι άλλοι βουλευτές είχαν ανησυχίες πώς θα μπορούν στην προβλεπόμενη έκταση να «εξυπηρετηθούν» συγχρόνως πολυτελή γιοτ μήκους έως 140 μέτρων, δηλαδή σκάφη-θηρία που πραγματικά μοιάζουν με μικρά κρουαζιερόπλοια. Ίσως αγνοούν πως ο επενδυτής δεν είναι άλλος από εκείνον που ειδικά στη Σαουδική Αραβία όχι απλώς κατασκεύασε προβλήτες και μαρίνες και στην πορεία και συνοδευτικά τεχνητά νησιά για τη δυναστεία των Σαούντ, αλλά ο ίδιος διαχειριζόταν κιόλας τα mega γιοτ των αναρίθμητων μελών της βασιλικής οικογένειας. Έχουμε να κάνουμε με έναν «εμπειροπόλεμο» επενδυτή στις μπίζνες των γιοτ. Η ακόμα πιο μεγάλη αγορά των μεσαίων γιοτ, εξάλλου, θα είναι εξίσου στις βλέψεις του.
Άδηλο μένει ωστόσο, στην πραγματικότητα, το τι μέλλει γενέσθαι ακριβώς, πρώτα-πρώτα με εκβαθύνσεις και επιχωματώσεις, στην έκταση που ο ΟΛΚ εισφέρει στον όμιλο της Lamda Development. Εκεί όπου, όπως το έθεσε το ΚΚΕ καταψηφίζοντας επί της αρχής το νομοσχέδιο ακολουθούμενο σ' αυτό μόνο από το κόμμα της Νέας Αριστεράς, «χαρίζεται δημόσια γη στον επενδυτή», ενώ μένουν αναξιοποίητες δυνατότητες για την ικανοποίηση αναγκών του λαού της περιοχής και ευρύτερα της πόλης της Κέρκυρας και στερούνται πόροι απαραίτητοι για ζωτικές δημόσιες υποδομές. Πώς να μην επισημάνεις, αλήθεια, ότι έχει δίκιο όποιος αναρωτιέται αν είναι οι μαρίνες πολυτελών γιοτ οι προτεραιότητες του λαού της Κέρκυρας και γιατί οι ζωτικές ανάγκες του σε βασικές υποδομές θυσιάζονται περαιτέρω στο βωμό επιχειρηματικών προτεραιοτήτων που πιθανότατα, ανεξάρτητα φυσικά από το ποιο είναι το όνομα του επενδυτικού φορέα, θα έχουν σε διάφορους τομείς δυσμενείς επιπτώσεις;
Το συγκεκριμένο επενδυτικό master plan παρέμεινε άγνωστο σε κρίσιμες παραμέτρους του, δεδομένου ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο αποφάνθηκε τελικά, σε μια παρόμοια υπόθεση με λιμάνι στην Καβάλα, πως δεν είναι απαραίτητη η γνωστοποίησή του στο πλαίσιο των σχετικών συμβάσεων. Σε εκκρεμότητα παραμένει, εξάλλου, η τύχη των επαγγελματιών των Καρνάγιων που αποβάλλονται από τον χώρο της μελλοντικής μαρίνας, με ευθύνη και δαπάνες του ΟΛΚΕ, πιθανότατα, για τη μεταστέγασή τους.
Οι δειλές ή θαρραλέες ενστάσεις βουλευτών των κομμάτων ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Ελληνική Λύση, Πλεύση Ελευθερίας και άλλων κομμάτων και ανεξάρτητων βουλευτών, όπως ο ημέτερος Αλ. Αυλωνίτης, καθώς και του περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων Γ. Τρεπεκλή και του δημάρχου Κεντρικής Κέρκυρας Στ. Πουλημένου, για τους όρους της συμφωνίας, κινήθηκαν στην κατεύθυνση του «ναι μεν, αλλά...». Πρωταγωνίστησε σε αυτό το πνεύμα τοποθετήσεων ο κ. Δ. Μπιάγκης.
Ήθελαν τον γαμπρό, αλλά πιο καλοντυμένο, πιο ανοιχτόκαρδο κι ανοιχτοχέρη!
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΠΑΣΟΚ ψήφισε «παρών» και τα υπόλοιπα κόμματα τελικά καταψήφισαν αφού προηγουμένως στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής εμφανίστηκαν αναποφάσιστα λέγοντας και «ναι» και «όχι», επιφυλασσόμενα να τοποθετηθούν οριστικά στην Ολομέλεια της Βουλής.
Το κόμμα της ΝΔ έμοιαζε να ψηφίζει υπέρ και με τα δύο χέρια και ο ημέτερος υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Στέφανος Γκίκας, ανέφερε τόσα για τους αγώνες του υπέρ της επένδυσης ώστε σίγουρα κάποιος από τους μαθητές του περιστυλίου της Βουλής, που παρακολουθούσαν τη συζήτηση, θα σκέφτηκε ότι πρέπει να δοθεί το όνομά του, πράγματι, σε μία από τις προβλήτες. Ήταν βέβαιος ο κ. Γκίκας πως έρχονται γενναία αντισταθμιστικά ωφελήματα, αν και από τις διατυπώσεις του θα μπορούσε να νομίσει κανείς πως εννοούσε επερχόμενες τοπικές παροχές για να «βουλώσουν στόματα».
Ήταν ωστόσο αφοπλιστικός σε κάποιες αλήθειες που είπε. Εδώ και είκοσι περίπου χρόνια, σε δύο διαδοχικές φάσεις, έχει λάβει χωροταξική έγκριση η δήθεν αναπάντεχη μαρίνα, ενώ και σχετική περιβαλλοντική μελέτη έχει εγκριθεί, χωρίς αντιδράσεις των ηγεσιών της Τοπικής Διοίκησης Α' και Β' βαθμού. «Είναι θετικά διακείμενοι στο να γίνει αυτή η μεγάλη επένδυση, είναι υπέρ αυτής της σημαντικής επένδυσης», προσέθεσε καυστικά, σχολιάζοντας ήσσονος σημασίας και βεβαίως... κατόπιν εορτής ενστάσεις τοπικών βουλευτών και διοικητικών παραγόντων, καθώς και του τοπικού Επιμελητηρίου, που ζήτησε μεγαλύτερο μερτικό από την «πίτα», προς όφελος θιγόμενων επιχειρηματικών συμφερόντων της ξενοδοχειακής υποδομής, του μεγάλου λιανεμπορίου ή της εστίασης. Επίσης, ένας Κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καμώνονταν πως τον αγνοούν, όπως εξήγησε, θέτει ρητά όριο στις... υπερβολικές επιβαρύνσεις του οποιουδήποτε επενδυτή σε λιμάνια υπέρ του κάθε ΟΛΚ και αντίστοιχων κρατικών φορέων!
Κάποιοι βουλευτές που ψηφίζουν αδιάβαστο κάθε φιρμάνι των Βρυξελλών επέμειναν, βέβαια, πως η ακολουθούμενη ιδιωτικοποίηση είναι, δήθεν, «πολιτική ξένη προς κάθε ευρωπαϊκή και διεθνή πρακτική».
Κατά τον κ. Γκίκα, η μέρα ψήφισης του νομοσχεδίου κύρωσης της σύμβασης ήταν «μεγάλη ημέρα για την Κέρκυρα, αλλά και για τη χώρα». Σύμφωνα μάλιστα με τον ειδικό αγορητή της ΝΔ, Παν. Καππάτο, έπρεπε να είναι «γιορτή για την Κέρκυρα»!
Δεν υπάρχει αμφιβολία, βέβαια, πως θα προκύψουν εκατοντάδες θέσεις εργασίας, αν και όταν η σχεδιαζόμενη επένδυση -ήδη προχωρά και θα αιτηθεί βάσει της σχετικής πρόβλεψης της σύμβασης κρατικές εγγυήσεις για το τμήμα δανείων που αφορά τις επιστρεπτέες μετά την πάροδο σαράντα ετών στο Δημόσιο νέες υποδομές- αποδώσει μια λειτουργική μαρίνα, πέραν εκείνων που θα απαιτηθούν στο κατασκευαστικό στάδιο. Η Κέρκυρα «πουλάει» τουριστικά και πιστεύεται ότι μπορεί και το 15%, παρακαλώ, από τους κατόχους mega yachts παγκοσμίως, να είναι κάτοχοι διαβατηρίου της φτωχής βέβαια, κατά τα άλλα, χώρας μας! Ένα πρώτο ερώτημα για τον χειμαζόμενο κόσμο και τις θέσεις εργασίας είναι εάν το νησί θα διαθέτει το ζητούμενο εργατικό δυναμικό ή αυτό θα προέλθει τελικά από άλλους τόπους, καθώς πολλές φορές με δυσκολία ικανοποιούνται οι εξειδικευμένες ανάγκες της πρώτης στα χρονικά της Κέρκυρας και της Ελλάδας υπάρχουσας μαρίνας των Γουβιών, η οποία το 2020 πέρασε στην ιδιοκτησία του διεθνούς επενδυτικού σχήματος CVC Capital Partners και επεκτείνεται κάνοντας χρήση θαλάσσιας ζώνης εμβαδού 330.000 τ.μ. και χερσαίας ζώνης εμβαδού 172.575 τ.μ., για την εξυπηρέτηση ελλιμενισμού πλέον των 1.000 σκαφών αναψυχής. Κι αυτά, βέβαια, ενώ προχωρά και η μαρίνα-καταφύγιο της Σπηλιάς στο παλιό λιμάνι της πόλης με ευθύνη της ΠΙΝ, είναι σχετικά νωπή η καταστροφική εμπειρία από τη λειτουργία μικρής μαρίνας στον όχι και τόσο μακρινό οικισμό Κοντόκαλι και «εκκρεμεί» το τεράστιο θέμα με τις κινήσεις δημιουργίας μαρίνας σε συνδυασμό με πλωτό νησί-ξενοδοχείο στη νοτιοανατολική Κέρκυρα. Ποιοι είναι, τελικά, οι κρατικοί σχεδιασμοί;
Το δεύτερο ερώτημα, στο οποίο δεν μπορεί προς το παρόν να υπάρξει απάντηση, είναι εάν το εργασιακό καθεστώς θα είναι καλύτερο ή χειρότερο από το υπάρχον στα Γουβιά. Εκεί, οι μόνιμες θέσεις εργασίας που παρέχει η επιχείρηση είναι ελάχιστες, επικρατεί ένα απίστευτο κομφούζιο εργασιακών σχέσεων με αξιοποίηση συμβάσεων κάθε μορφής που κάνουν «λάστιχο» τη ζωή εκατοντάδων εργαζομένων ανδρών και γυναικών και δεν υπάρχει, καν, συνδικαλιστική οργάνωση. Σε κάθε περίπτωση, αν κρίνει κανείς από τις θέσεις του ιδρυτή του ομίλου Λάτση, αυτό που θα ζητηθεί κυρίως είναι τούτο: «αφοσίωση».
Ούτως ή άλλως, πάντως, τόσο για τον επενδυτή όσο και για την τοπική κοινωνία και είτε συμφωνεί κανείς με την επένδυση είτε όχι, τα δύσκολα είναι μπροστά και τίποτε δεν έχει κριθεί. Σύμφωνα με την επιχείρηση, στόχος και ζητούμενο είναι «η δυνατότητα ελλιμενισμού 100 σκαφών μήκους από 30 έως 140 μέτρα, θα είναι η τρίτη σημαντικότερη μαρίνα της Ελλάδας και θα διανθιστεί με χερσαίες αναπτύξεις επιφάνειας έως 7.800 τ.μ., όπου θα πρωταγωνιστούν εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, ξενοδοχεία και γραφεία επιχειρήσεων, ενώ γύρω της θα υπάρχουν πεζόδρομοι και αθλητικές εγκαταστάσεις». Ίδωμεν πού εκτείνονται οι φιλοδοξίες της! Ο όμιλος, μέσω της εταιρείας του PrivatSea M.S. Holding, αποτελεί άλλωστε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης πολυτελών σκαφών στον κόσμο με έδρα τη Γενεύη και γραφεία στο Λονδίνο, το Μονακό, την Αθήνα και τη Τζέντα, καθώς διαχειρίζεται μερικά από τα πιο γνωστά πολυτελή σκάφη διεθνώς και παρέχει συνολικές υπηρεσίες, που φτάνουν μέχρι τη συντήρηση και τη μετασκευή τους. Επίσης, ασχολείται, παράλληλα, με τον σχεδιασμό και τη διαχείριση ναυπήγησης πολυτελών σκαφών, καθώς διαχειρίζεται ένα πολύ σημαντικό ναυπηγείο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κέρκυρα και η Μέκκα του κέρδους
Αν υποθέτουμε σωστά, η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, πρώτα-πρώτα, δεν θα αργήσει να κληθεί να εγκρίνει διάφορα κρίσιμα ζητήματα που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα, ουσιαστικά όμως, με τη ζωή στην πόλη και τις ποικίλες αλλαγές που σηματοδοτεί η επένδυση της εταιρείας του ομίλου Λάτση και σειράς άλλων εγχώριων και διεθνών επενδυτικών σχημάτων που συμμετέχουν στη μετοχική της δομή. Ας ελπίσουμε πως δεν θα απεμποληθούν εύλογα δικαιώματα και θα προβληθούν εύλογες αξιώσεις του λαού για τη ζωή του.
Η ψήφιση της σύμβασης ήταν η εύκολη δουλειά· για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Η ίδια η σύμβαση, είναι αλήθεια, σε γενικές γραμμές είναι τόσο καλή και τόσο κακή όσο αυτές που χρόνια τώρα υπογράφονται για τους τουριστικούς και άλλους λιμένες και άλλα δημόσια περιουσιακά αγαθά της χώρας, σχεδόν κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των επενδυτών· ούτε καλύτερη, ούτε χειρότερη. Μάλιστα η μέθοδος ιδιωτικοποίησης έχει τη μορφή της συχνά πιο βολικής σε κόστος για τους επενδυτές υποπαραχώρησης, που ωστόσο είχαν προβάλει, δήθεν ως εναλλακτική στην κλασική ιδιωτικοποίηση, ευθέως ο ΣΥΡΙΖΑ και έμμεσα το ΠΑΣΟΚ.
Λέτε να «μετρήσει» λίγο ή πολύ, σε διάφορες επιλογές του επενδυτικού φορέα, η κερκυραϊκή καταγωγή της οικογένειας του μεγαλομετόχου του;
Ο «Mr. Petrola» είχε πει, όταν αποφάσισε κάποτε να πάψει να μεταφέρει ανθρώπους ως ακτοπλόος και να ασχοληθεί μόνο με τη μεταφορά «άψυχων» προϊόντων: «Θέλω ένα πλοίο που δεν θα μεταφέρει ανθρώπους, γιατί οι άνθρωποι γκρινιάζουν και παραπονιούνται και είναι το πιο δύσκολο φορτίο». Τα πράγματα στον κόσμο των επιχειρήσεων έχουν τους δικούς τους σιδερένιους νόμους, βλέπετε, που δύσκολα έχουν ζεστή σχέση με τα ανθρώπινα.
Από την άλλη, οι επενδύσεις και οι επενδυτές έχουν το... ελάττωμα ότι χωρίς ανθρώπους στη δούλεψή τους και άλλους να συναινούν, χωρίς αυτό «το πιο δύσκολο φορτίο», δεν υπάρχουν. Από εκείνους, τελικά, εξαρτώνται όλα.
Ας μην έχουμε αυταπάτες, όση γνήσια ή επίπλαστη καλή θέληση και ανθρωπιά κι αν επιδειχθεί. Λέτε οι απόγονοι του εγγονού εκείνου του Θεόδωρου Λάτσα ή Κορφιάτη, Γιάννη Λάτση, να υπολογίσουν στην περίπτωση της Κέρκυρας πιο πολύ απ' όσο συνήθως μιαν «απειλή» που τους είχε απευθύνει πριν φύγει από τη ζωή, λέγοντάς τους «Αν τα κάνετε θάλασσα θα σηκωθώ απάνω από τον τάφο και θα σας δαγκώσω»!;
Η Μέκκα των επιχειρήσεων της εποχής μας, «χριστιανικών» και μη, δεν είναι άλλη, όπως ξέρουμε όλοι μας, από το όσο γίνεται μεγαλύτερο κέρδος. Θα ήταν υπερβολή να περιμέναμε για οποιονδήποτε λόγο να την απαρνηθεί εύκολα ένας –κραταιός πλην όμως ούτε αυτός άτρωτος– πολυμήχανος επιχειρηματικός όμιλος ελληνικής καταγωγής και διεθνούς εμβέλειας, με έδρα στην Ελβετία, που μεταξύ άλλων πρώτος μετέφρασε επιστημονικά το Κοράνι στην ελληνική γλώσσα και είχε την έμπνευση να ασχοληθεί επί μακρόν και με σεβασμό ίσως, επικερδώς όμως, με τη μεταφορά δεκάδων χιλιάδων προσκυνητών από αραβικά και άλλα λιμάνια της γης στη σαουδαραβική Μέκκα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΡΦΙΑΤΗΣ
