Ο Περικλής Καλοδίκης, αδελφός του δολοφονημένου στη Λάρισα το 1947 Σπύρου Καλοδίκη, γεννήθηκε στην πόλη της Κέρκυρας το 1906. Σπουδαίος φιλόλογος, μετά τον Εμφύλιο ήταν πολιτικός πρόσφυγας στο εξωτερικό, όπου συνέγραψε πολλά από τα βιβλία με τα οποία μορφώθηκαν τα Ελληνόπουλα στις σοσιαλιστικές χώρες.
Επίσης, συνέγραψε και εξέδωσε στην Ελλάδα, το 1976, τετράτομο έργο για τη νεοελληνική λογοτεχνία.
Αφού τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο νησί, φοίτησε ελληνική φιλολογία στο πανεπιστήμιο στην Αθήνα και το 1933 διορίστηκε φιλόλογος καθηγητής στο Αρσάκειο της Κέρκυρας. Επίσης, ήταν διπλωματούχος παιδοψυχολογίας.
Ασπάστηκε τις ιδέες της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας και εντάχθηκε στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ) και στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, ενώ φοιτούσε στο πανεπιστήμιο.
Με συναδέλφους του (όρθιος στο μέσον)
Με μέλη της οικογένειάς του
Οι θέσεις του υπέρ του δημοτικισμού και της λαϊκής Παιδείας, σε συνδυασμό με την ένταξή του στο ΚΚΕ, συνέτειναν ώστε να μετατεθεί από την Κέρκυρα στη Ζωσιμαία Σχολή στα Ιωάννινα και στη συνέχεια στη Θεσσαλονίκη, στο 5ο γυμνάσιο της πόλης, πριν κηρυχθεί η δικτατορία του Μεταξά το 1936.
Γρήγορα εκεί, με αφορμή τα γεγονότα ότι μίλησε στους μαθητές του υπέρ του αγώνα των Δημοκρατικών εναντίον του Φράνκο στην Ισπανία και δίδασκε αρχαίες τραγωδίες από ελεύθερη μετάφραση στην καθομιλουμένη, μετατέθηκε στην Ιεράπετρα της Κρήτης.
Από ετών ανέπτυσσε έντονη πολιτική δραστηριότητα και συνδεόταν φιλικά με τον Γενικό Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ Νίκο Ζαχαριάδη.
Στη Θεσσαλονίκη είχε διαταχθεί ανάκριση εις βάρος του, από τις αρχές Ασφαλείας, με το αιτιολογικό ότι στον πίνακα της αίθουσας όπου δίδασκε στο σχολείο είχε αναγραφεί σύνθημα υπέρ των Ισπανών Δημοκρατικών, όταν αυτοί είχαν νικήσει τους φασίστες του Φράνκο σε μάχη του ισπανικού Εμφυλίου.
Η κατηγορία στοιχειοθετήθηκε ενώ είχε εκ νέου μετατεθεί, αυτή τη φορά στην Ιεράπετρα. Αστυνομική δύναμη τον συνέλαβε εκεί στην έδρα της διδασκαλίας, ο ίδιος παύθηκε από καθηγητής της δημόσιας Εκπαίδευσης και εκτοπίστηκε στη Ζάκυνθο. Κατηγορήθηκε για «φιλοκομμουνιστικές ιδέες». Οι μαθητές του, τότε, πραγματοποίησαν ολονύκτια διαμαρτυρία μέσα στο σχολείο, αντιδρώντας στη σύλληψή του.
Αργότερα, στη διάρκεια της δικτατορίας Μεταξά, δραπέτευσε από τη Ζάκυνθο και πέρασε στην παρανομία στην Αθήνα.
Στην Κατοχή πήρε δραστήρια μέρος στο ΕΑΜ και είχε ηγετικό ρόλο στο ΕΑΜ των εκπαιδευτικών, συνεργαζόμενος με τον παιδαγωγό Δημήτρη Γληνό. Ακόμη, συμμετείχε στον ΕΛΑΣ. Τάχθηκε στη συνέχεια με τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Μαζί με άλλους μαχητές, το 1945 και αργότερα πέρασε στην πόλη Μπούλκες της Γιουγκοσλαβίας, όπου επί σειρά ετών διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε κρίσιμες κομματικές υποθέσεις και στις υποθέσεις της μεγάλης ελληνικής κοινότητας των προσφύγων αγωνιστών, αναλαμβάνοντας υπεύθυνες θέσεις. Επίσης, έδινε διαλέξεις για σωρεία μορφωτικών θεμάτων. Διαρκούντος του Εμφυλίου, επέστρεφε στη χώρα με κομματικές αποστολές.
Βιβλία για τα Ελληνόπουλα της προσφυγιάς
Μετά τον Εμφύλιο, λόγω της ευρύτατης μόρφωσής του, ανέλαβε και έφερε εις πέρας το έργο της συγγραφής όλων σχεδόν των βιβλίων που χρησιμοποίησαν η Σοβιετική Ένωση και οι άλλες ευρωπαϊκές σοσιαλιστικές χώρες για να μορφωθούν ελληνικά τα παιδιά των πολιτικών προσφύγων. Συνέγραψε στο Βουκουρέστι, στο πλαίσιο των εργασιών της Κεντρικής Εκπαιδευτικής Ομάδας της Επιτροπής «Βοήθεια για το Παιδί» (ΕΒΟΠ), που είχε συγκροτήσει το ΚΚΕ με διαπρεπείς προσωπικότητες όπως ο Π. Κόκκαλης και η Έλλη Αλεξίου, εκπαιδευτικά βιβλία όλων σχεδόν των γνώσεων για τις τάξεις του δημοτικού και του γυμνασίου και, κυρίως, βιβλία για τη νεοελληνική γλώσσα, την ελληνική Ιστορία, την ελληνική γεωγραφία και τη νεοελληνική λογοτεχνία. Ήταν ένα τεράστιο έργο.
Από τη δεκαετία του 1950 και για πολλά χρόνια διετέλεσε διευθυντής του ελληνικού Γυμνασίου στο Βουκουρέστι, όπου συνεργάστηκε, μεταξύ άλλων, με την παιδαγωγό Έλλη Αλεξίου.
Γνώρισε την κόρη του Άσπα Μανδηλαρά - Καλοδίκη, σύζυγο του δολοφονημένου από τη χούντα των συνταγματαρχών το 1967 αγωνιστή νομικού Νικηφόρου Μανδηλαρά, στο Βουκουρέστι το 1964, δεδομένου ότι η κόρη του μόλις δύο ετών όταν αυτός είχε βγει στην παρανομία, πριν φύγει από τη χώρα.
Επέστρεψε από τους πρώτους στην Ελλάδα, μετά τη μεταπολίτευση του 1974, τον Σεπτέμβριο.
Στο Βουκουρέστι το 1964 με την κόρη του Άσπα Μανδηλαρά
Το 1976 εξέδωσε μέσω των εκδόσεων Gutenberg το τετράτομο έργο «Η νεοελληνική λογοτεχνία». Το πολύτιμο αυτό έργο ήταν το έργο της ζωής του.
Το αφιέρωσε «σ' όλους που πέσανε στον αγώνα για τη λευτεριά και το δίκιο». Επίσης, «στους δικούς μου Σπύρο Καλοδίκη και Νικηφόρο Μανδηλαρά».
Σημείωσε στον πρόλογο της έκδοσης: «Ευαίσθητες κεραίες των πόνων και των πόθων του λαού, οι λογοτέχνες μας, πρωτοπόροι και οι πιο πολλοί μαχητές στον ωραίο αγώνα για λευτεριά και δίκιο, όχι μόνο εκφράζουν και προβάλλουν τα εθνικολαϊκά ιδανικά, μα συντελούν και στην πραγμάτωσή τους, εμψυχώνοντας το λαό. Αυτή άλλωστε είναι και η αποστολή της λογοτεχνίας. Η λογοτεχνία μας γενικά έχει εντονότατο πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Εμπνέεται από τα καυτά προβλήματα του λαού και του τόπου. Και πρώτ' απ' όλα από το μεγάλο αίτημα της ελευθερίας. Να μπορεί ο λαός να διαφεντεύει τον τόπο του, χωρίς ξένους αφέντες και ντόπιους τύραννους. Σ' αυτό το στόχο συγκλίνει όλη η παλιότερη, νεότερη και σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Πολύ αίμα έχασε ο λαός μας και πολλές πίκρες γεύτηκε στον αγώνα του για τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της πατρίδας του, για να δημιουργήσει ένα καλύτερο παρόν και μέλλον που του αξίζει. Και η λογοτεχνία αποτέλεσε και συντελεί όχι λίγο στη διαμόρφωση της αγωνιστικής συνείδησης του λαού στον αγώνα για τη νίκη των ιδανικών του».
Σημείωνε, ακόμη, ότι τα δραματικά γεγονότα των δεκαετιών που προηγήθηκαν στην πατρίδα μας «έκαναν ακόμη πιο έντονο τον πολιτικό και κοινωνικό προβληματισμό, τον αγωνιστικό χαρακτήρα της λογοτεχνίας μας. Αυτόν τον προβληματισμό θέλουμε κυρίως να επισημάνουμε. Γιατί αυτή πλευρά της λογοτεχνίας μας δεν είναι όσο πρέπει γνωστή. Στους νέους κυρίως απευθύνεται η εργασία μας αυτή, για να τους εμψυχώνει στον ωραίο αγώνα τους για ένα καλύτερο αύριο, τέτοιο όπως το οραματίζονται στις πιο ευτυχισμένες σελίδες του έργου τους και οι άξιοι τεχνίτες του λόγου».
 |  |
Επίσης, εξέδωσε το πολύ σημαντικό βιβλίο «Συνταχτικό της δημοτικής γλώσσας».
Κριτικός και αυτοκριτικός για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση που γνωρίσαμε, για το ΚΚΕ και για τον ίδιο, τόνιζε την ανωτερότητα του σοσιαλιστικού συστήματος.
Πέθανε στην Αθήνα, σε ηλικία 75 ετών, τις 9 Σεπτεμβρίου 1981.
Δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» για τον θάνατό του
Στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης» ο αρχισυντάκτης της αγωνιστής λογοτέχνης Τάκης Αδάμος έγραψε στο φύλλο της 11ης Σεπτεμβρίου 1981 για τον Περικλή Καλοδίκη: «Φοιτητής στο πανεπιστήμιο της Αθήνας εντάχθηκε στις γραμμές της ΟΚΝΕ και πάλεψε με θάρρος για τα ζητήματα της φοιτητικής νεολαίας (...) Φανατικός δημοτικιστής ξεχώρισε γρήγορα ανάμεσα στον εκπαιδευτικό κόσμο (...) Άφησε εποχή στα Γιάννενα (...) Η ασφάλεια του Μανιαδάκη τον συνέλαβε, τον βασάνισε και τον εκτόπισε (...) Μαζί με τον αδερφό του Σπύρο Καλοδίκη ο Περικλής ανάπτυξε πλούσια αγωνιστική δράση στα χρόνια της χιτλεροφασιστικής κατοχής. Για τη δράση του αυτή καταδιώχτηκε από το μεταβαρκιζιανό καθεστώς και αναγκάστηκε να εκπατριστεί (...) Αφιέρωσε όλες τις δυνάμεις του για τη μόρφωση των Ελληνόπουλων της προσφυγιάς».
Κατέληγε με τα λόγια: «Ολόκληρη η ζωή του Περικλή Καλοδίκη ήταν ένας αγώνας για τη λευτεριά της πατρίδας μας και την προκοπή του ελληνικού λαού».
