Ταγματάρχης πεζικού _τιμημένος νεκρός_ του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), όπως τον απέδωσε στη συλλογική μνήμη η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση του βουνού το 1949 με διάταγμά της, ο Αλέκος Πρίφτης ήταν ηγετική φυσιογνωμία της Εθνικής Αντίστασης, του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ στην Κέρκυρα.
Τις 21 Ιουλίου 1946, σύμφωνα με την ημερομηνία που αναφέρει το σχετικό επίσημο έγγραφο βεβαίωσης του θανάτου του, έπεσε νεκρός στο Κοκκινόχωμα Ιωαννίνων με το όπλο στο χέρι, χτυπημένος από πυρά κυβερνητικής στρατιωτικής δύναμης.
Ο Αλέκος Πρίφτης γεννήθηκε στην πόλη της Κέρκυρας το 1913 και ασπάστηκε τα ιδανικά του σοσιαλισμού - κομμουνισμού σε νεαρή ηλικία. Ήταν γιος αξιωματικού του Ελληνικού Στρατού με φιλομοναρχικές πεποιθήσεις. Φοίτησε σε στρατιωτική Σχολή και έγινε ανθυπολοχαγός. Το 1935 εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, στην Κέρκυρα, ως περιφρουρημένο μέλος.
Στη διάρκεια της δικτατορίας Μεταξά συμμετείχε στον παράνομο μηχανισμό του κόμματος στο νησί.
Βρέθηκε στις πρώτες γραμμές της Εθνικής Αντίστασης εναντίον των κατακτητών στο νησί και στην Ήπειρο. Αρχικά υπηρέτησε στο 85ο και στο 24ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο. Την Πρωτοχρονιά του 1944, παρά τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας των Γερμανών κατακτητών, μετέφερε με βάρκα από το Νησί Γκερέκου της Κέρκυρας στη Θεσπρωτία και παρέδωσε στον ΕΛΑΣ τους δέκα Αμερικανούς αεροπόρους που είχαν πέσει στη Λευκίμμη, λόγω βλάβης του αεροπλάνου τους.
Σύμφωνα με μαρτυρία του δυναμικού αγωνιστή της εποχής Φίλη Κορωνάκη, ήταν «ο Νο 1» μαχητής της Αντίστασης στην Κέρκυρα.
Πνεύμα θαρραλέο και ανυπότακτο, ευθυτενής σε όλα του και όχι μόνο στο παράστημα, μυαλό φωτεινό, χαρισματική προσωπικότητα, ατρόμητος και ικανός να συνεγείρει, όπως τον έχουν περιγράψει Κερκυραίοι συναγωνιστές του, ο Αλέκος Πρίφτης ηγήθηκε στο νησί επιχειρήσεων απόσπασης οπλισμού από τους κατακτητές, υπονόμευσης της δράσης τους και αυτομόλησης Γερμανών και Ιταλών αντιφασιστών στρατιωτών την περίοδο της Κατοχής. Ενέπνεε εμπιστοσύνη και αποτέλεσε την ψυχή, τον πιο πειστικό και τον πιο αποτελεσματικό οργανωτή του ΕΛΑΣ της Κέρκυρας, ο οποίος έφθασε να αριθμεί κατ' άλλους 700-800 μαχητές και κατ' άλλους περισσότερους από 1.000 αγωνιστές. Σύμφωνα με μαρτυρία του αγωνιστή Βασίλη Νικολούζου, έδρασε με ιδιαίτερη επιτυχία στα χωριά της βόρειας Κέρκυρας, όπου άφησε άσβεστη τη μνήμη του. Όπως και στα προάστια της πόλης Γαρίτσα και Μαντούκι, τον θυμούνται με θαυμασμό για την αυταπάρνησή του, για τον φλογερό πατριωτισμό του και τη βαθιά πίστη του στα δίκαια του λαού.
Μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, σε συνθήκες διώξεων των αγωνιστών από τις δυνάμεις του ΕΔΕΣ που είχαν μεταφερθεί από την Ήπειρο και είχαν αναλάβει την ευθύνη διοίκησης του νησιού μετά την απελευθέρωση, ο ίδιος ανέλαβε αρχισυντάκτης και υπεύθυνος ύλης της εφημερίδας του ΕΑΜ Κέρκυρας «Φωνή του Λαού». Επίσης, ήταν υπεύθυνος έκδοσης της εφημερίδας «Επανάσταση» στο χωριό Κορακιάνα.
Ανέλαβε στρατιωτικός διοικητής του 10ου εφεδρικού Συντάγματος Πεζικού του ΕΛΑΣ Κέρκυρας, μετά τη συμφωνία της Καζέρτας και την υπαγωγή της Κέρκυρας στον έλεγχο του ΕΔΕΣ και των Άγγλων. Τότε «τη Διοίκηση του Συντάγματος ανέλαβε ο Αλέκος Πρίφτης», έγραψε σε απομνημονεύματά του ο συναγωνιστής του Γιώργος Σκλαβούνος.
Σύμφωνα με μαρτυρία άλλου συναγωνιστή του, ο Αλέκος Πρίφτης, ως άλλος Άρης Βελουχιώτης, αντιτάχθηκε στην παράδοση των όπλων. Έγραψε γι' αυτόν ο Κίμωνας Καλοδίκης, διοικητής του 4ου λόχου του 10ου Συντάγματος: «Ηρωική μορφή (...) Δεν υπάκουσε στην παράδοση των όπλων του Συντάγματος εις τους Άγγλους».
«Φωνή του Λαού» με διευθυντή τον Αλέκο Πρίφτη
Σε πρώτη φάση ήταν διοικητής της διλοχίας Γύρου - Όρους και στη συνέχεια είχε γίνει διοικητής του τάγματος Όρους του ΕΛΑΣ, στη βόρεια Κέρκυρα.
«ΕΔΕΣίτες είχαν κυκλώσει το σπίτι που τον τάιζε στο χωριό Κοψοχειλάδες σε κάποια φάση του αγώνα, αλλά κατάφερε να διαφύγει», θυμάται στο χωριό Βελονάδες ο αγωνιστής Θεόδωρος Μηλιώτης, προσθέτοντας για τον Αλέκο Πρίφτη, τον ΕΛΑΣ και τη βόρεια Κέρκυρα: «Επί Κατοχής κινητοποίησε στον ΕΛΑΣ την Περιφέρειά μας όλη. Είχε το αρχηγείο στο χωριό Μεσαριά. Συχνά τον φιλοξενούσαμε στο χωριό μας, τους Βελονάδες». Χρησιμοποιούσε, στην περιοχή, το ψευδώνυμο «Τάκης».
Την Πρωτοχρονιά του 1944 υλοποίησε ο ίδιος την εξαιρετικά ριψοκίνδυνη αποστολή μεταφοράς και διάσωσης των Αμερικανών αεροπόρων στην Ήπειρο, επιλέγοντας ως σημείο αναχώρησης το Νησί Γκερέκου. Συνεργάστηκε στενά για την επιχείρηση με τον μετέπειτα πρόεδρο του ΚΚΕ Απόστολο Γκρόζο, ο οποίος μαζί με άλλους 200 περίπου κρατούμενους στο Λαζαρέτο κομμουνιστές απελευθερώθηκε το Σεπτέμβριο του 1943 μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας και συμμετείχε στο αντιστασιακό κίνημα του νησιού.
Προσωπογραφία από οικογενειακό φίλο
«Αυτός που τους οδήγησε και τους γλύτωσε ήταν ο Αλέκος Πρίφτης», έγραψε για τους αεροπόρους ο Γιώργος Σκλαβούνος. Ο ίδιος ήταν στη Λάβδανη, σε βάση του 15ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στις δυτικές πλαγιές του όρους Κασιδιάρη, όταν έφθασαν εκεί ο Πρίφτης και οι Αμερικανοί, τις πρώτες ημέρες του 1944. Τον είχε γνωρίσει τον Ιούνιο του 1943 σε βουνά της Ηπείρου. Ήξερε ότι «ήταν από τους πρώτους κατά την Κατοχή που πήρε μέρος στην Αντίσταση στην Κέρκυρα. Μάλιστα περνούσε απέναντι στην Ήπειρο και έπαιρνε μέρος σε συσκέψεις». Τον θεωρούσε «μεγάλο ήρωα της Εθνικής Αντίστασης»
Ο Αλέκος Πρίφτης αρνήθηκε να συμβιβαστεί με το μεταπολεμικό καθεστώς των διώξεων και της συντριβής των λαϊκών οραμάτων.
Ενώ τον καταζητούσαν και απαιτούσαν σχεδόν «την κεφαλήν του επί πίνακι» για υποτιθέμενη συκοφάντηση υψηλόβαθμων παραγόντων της Κέρκυρας από τη «Φωνή του Λαού» ως συνεργατών των κατακτητών, καθώς και της βασιλικής οικογένειας, ηγήθηκε στρατιωτικά της πρώτης, άτυπης αντάρτικης ομάδας του κατοπινού Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στα βουνά της Ηπείρου, συγκροτώντας επιτελική ομάδα με τους Αλέκο Οικονόμου και Λεωνίδα Ράπτη.
Δικαστήριο της Κέρκυρας τον είχε καταδικάσει σε πενταετή φυλάκιση. Στη «Φωνή του Λαού» τις αρχές του 1946 είχε γράψει άρθρο για τον Βασιλιά. «Η τσιμπίδα του Εισαγγελέα το θεώρησε υβριστικό. Πολύ σύντομα έγινε η δίκη. Ο Αλ. Πρίφτης δεν παρουσιάστηκε στη δίκη και δικάστηκε ερήμην 5 χρόνια φυλάκιση», αφηγήθηκε ο Γ. Σκλαβούνος.
Καταδιωκόμενος, ο Αλέκος Πρίφτης πολέμησε για τη νίκη του λαού, για τα ιδανικά του.
Το «Δελτίον θανάτου»
Σύμφωνα με το επίσημο «Δελτίον θανάτου» του σκοτώθηκε από πυρά πολυβόλου κυβερνητικής στρατιωτικής δύναμης, στο χωριό Κοκκινόχωμα του σημερινού Δήμου Ζίτσας Ιωαννίνων, τις 21 Ιουλίου 1946, αν όχι τις 26 του ιδίου μηνός του 1946, όπως αναφέρουν άλλες πηγές. Η ομάδα των αγωνιστών είχε κυκλωθεί από δύναμη Χωροφυλακής και παρακρατικών στην περιοχή Κούρεντα. Ως αιτία θανάτου του αναφέρεται πολυβολισμός του «εκ γενομένης συμπλοκής εξ αποσπάσματος». Δεν εξηγήθηκε ποτέ στην οικογένειά του η τύχη της σορού του. Μαζί του σκοτώθηκε και ο Αλέκος Οικονόμου, ενώ ο Λεωνίδας Ράπτης συνελήφθη και αργότερα εκτελέστηκε.
Ο Αλέκος Πρίφτης, εμβληματική μορφή της Αντίστασης και του κομμουνιστικού κινήματος της Κέρκυρας, είχε ήδη σκοτωθεί από πυρά πολυβόλου ενδεχομένως αγγλικού, ιερό κομμάτι γης στο Κοκκινόχωμα Ιωαννίνων είχε πια κοκκινίσει από το αίμα του, όταν εκπρόσωποι της Αγγλικής Αποστολής στην Ελλάδα ανέφεραν, για λογαριασμό της Βρετανίας και των ΗΠΑ, ότι τον αναζητούσαν για να τον τιμήσουν για τη συμβολή του στη διάσωση των Αμερικανών αεροπόρων.
Έφευγε πια ο Ιούλιος του 1946, όταν στην εφημερίδα του ΕΑΜ Κέρκυρας «Φωνή του Λαού», που εκδιδόταν πια σχεδόν παράνομα και λίγους μήνες νωρίτερα είχε υπεύθυνο έκδοσης τον ίδιο τον Αλέκο Πρίφτη, δημοσιεύθηκε η ακόλουθη τιμημένη επιστολή:
Αγαπητή "Φωνή του Λαού",
Πριν κάμποσες μέρες η ΝΕ του ΕΑΜ μάς ειδοποίησεν ότι άγγλος συνταγματάρχης που παρεπιδημεί στην πόλη μας αναζητεί τον Αλέκο Πρίφτη (...), τους συγγενείς του, για να του απονείμει "ηθικήν αμοιβήν", για τις υπηρεσίες που προσέφερε στους Συμμάχους, κατά τον Εθνικοαπελευθερωτικό μας Αγώνα, παίζοντας τόσον αποφασιστικό ρόλο στη διάσωση των δέκα αμερικανών αεροπόρων κ.τλ.
Με την παρούσα μας επιθυμούμε να πληροφορηθεί ο κ. άγγλος συνταγματάρχης, ότι ο Αλέκος Πρίφτης, αγωνιστής της Δημοκρατίας, διώχτηκε και υποχρεώθηκε ν' απομακρυνθεί απ' το σπίτι του και την ιδιαίτερή του πατρίδα και σκοτώθηκε απ' το καθεστώς που οι Άγγλοι εγκατέστησαν στην Ελλάδα.
Επομένως την παρασημοφορία αυτή δίκαια τη θεωρούμε πρόκληση για τη μνήμη του ηρωικού μας παιδιού κι έχουμε ιερή, ελληνική υποχρέωση να μην την αποδεχτούμε από κείνους που με την πολιτεία τους αναστατώνουν το δύσμοιρο τόπο μας για να σκοτώνονται τα παιδιά μας, πράμα, άλλωστε, που θα τώκανε κι ο τιμημένος μας νεκρός αν εζούσε.
Την υπέγραφαν ο αξιωματικός ε.α. πατέρας Ηλίας Πρίφτης και ο τηλεγραφητής αδελφός Γεράσιμος Πρίφτης.
Η επιστολή πατέρα και αδελφού, 28.7.1946
Ποίημα για τον Αλέκο Πρίφτη έγραψε το 1946, μετά τον σκοτωμό του, ο αδελφός του Γεράσιμος Πρίφτης. Ο λαός της Κέρκυρας είχε εκδηλώσει με πολλούς τρόπους τη θλίψη και την οργή του για τον σκοτωμό του. Είναι χαρακτηριστικό ότι σώζεται, επίσης, ποίημα αφιερωμένο στον Αλέκο Πρίφτη, με τίτλο «Μαντάτο», γραμμένο από τον εργάτη Διονύσιο Μοσχόπουλο στο προάστιο Μαντούκι. Ακολουθεί, όπως ακριβώς γράφτηκε:
ΜΑΝΤΑΤΟ
Το σκόρπησε στα διάσελα τ' αγέρι
το μάθαν τα βουνά κι οι λαγγαδιές
ψυθήρισε ο σχύνος με την φτέρη
ραγήσαν απ' τον πόνο οι καρδιές.
Ο χρόνος που τις λοίπες μας μερώνει
και αλάφροση μας φέρνει στα δεινά
ποτέ δεν θα μπορέση τέτιοι πόνοι
να σβύση απ' την καρδιά παντοτηνά.
Αξέχαστε νεκρέ Αλέκο Πρίφτη
κανείς να σε ξεχάση δεν μπορεί
ο λόγος σου για μας θα μήνη πήστη
μια πήστη π' όλο μπρος θα προχωρή.
Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση στα βουνά, τις 28 Φεβρουαρίου 1949, ενώ ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας μαχόταν, με διάταγμά της που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της απέδωσε στον Αλέκο Πρίφτη τον βαθμό του ταγματάρχη πεζικού _τιμημένου νεκρού_ του ΔΣΕ. Σύμφωνα με το σχετικό διάταγμα, η τιμή αυτή αποδόθηκε επειδή πολέμησε ηρωικά για τη λευτεριά και την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Το σχετικό φύλλο της εφημερίδας σώζεται στα Αρχεία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
Το όνομα του Αλέκου Πρίφτη περιλαμβάνεται σε τιμητική επιγραφή στα γραφεία της Οργάνωσης Κέρκυρας του ΚΚΕ, στην πόλη του νησιού, με τα ονόματα Κερκυραίων που έπεσαν μαχόμενοι για τα ιδανικά του.
Το 2011, προς τιμήν του, ένας από τους συντελεστές της συλλογικής έκδοσης «Σοσιαλιστικός Όμιλος Κέρκυρας» υπέγραψε ως Αλέκος Πρίφτης τα κείμενά του και επιμελήθηκε την έκδοση.
Τον Ιούλιο του 2018 οι κόρες του Αλέκου Πρίφτη Μαρίζα Ονουφρίου - Πρίφτη και Λία Λογαρά - Πρίφτη σε επιστολή τους στην κερκυραϊκή εφημερίδα «Ενημέρωση», σχετικά με δημοσίευμα που αφορούσε τη λαμπρή αγωνιστική πορεία του πατέρα τους, ανέφεραν: «Ο πατέρας μας Αλέκος Πρίφτης έδωσε τη ζωή του για πανανθρώπινα ιδανικά και έμεινε στη συνείδηση του κόσμου ως μία πολιτική μορφή υψηλής εμβέλειας (...) Τα πανανθρώπινα ιδανικά του θα έπρεπε να γίνουν κοινωνοί της ζωής όλων μας για ένα καλύτερο αύριο».
Η εφημερίδα του 1949 με την απόφαση για τον Αλέκο Πρίφτη
Ανήμερα του κεντρικού εορτασμού των 100 χρόνων του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας στην Αθήνα, τον Νοέμβριο του 2018, μέλος της οικογένειας του Αλέκου Πρίφτη τηλεφώνησε στον Γενικό Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα και του ευχήθηκε καλή δύναμη και επιτυχία στους αγώνες για το δίκιο του λαού.
