Στις λίγες εβδομάδες που έμεινε στις φυλακές της Κέρκυρας, από τα μέσα περίπου του Νοέμβρη του 1951 μέχρι να οδηγηθεί πάλι στην Αθήνα για τη δεύτερη δίκη του κι εκτελεστεί σαν σήμερα πριν από εβδομήντα χρόνια τις 30 Μάρτη 1952, ο Νίκος Μπελογιάννης πάσχιζε να προχωρήσει, να φέρει εις πέρας μιαν ολόκληρη μελέτη για τις ρίζες της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Ζει κόντρα στους δίσεκτους καιρούς; Ζει ακόμα και τώρα στα Επτάνησα -και όχι μόνον- το μουσικό λαϊκό ή και εξεγερτικό επτανησιακό πνεύμα;

Μέτρησε μέσα τους το ότι κάποιοι τον είχαν γνωρίσει στις φυλακές του νησιού ή μετά στα βουνά πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ; Έπαιξε ρόλο και το ότι εκείνος ενδιαφέρθηκε προσωπικά για θέματα της Κέρκυρας μετά την απελευθέρωση από τους ναζί; Είχαν την αίσθηση πως είχε δίκιο; Επέδρασε ίσως και ο επτανησιακός εαυτός τους;

Θα ακούσατε τον Επτανήσιο υπουργό των Εξωτερικών μας. «Θα θέλαμε», είπε δημοσίως την περασμένη εβδομάδα μιλώντας για τη στρατιωτική «συνεργασία» με τις ΗΠΑ, «να δούμε μεγαλύτερη αμερικανική παρουσία στην περιοχή» μας.

Ευτυχώς το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας θα ολοκληρώσει με τον καλύτερο τρόπο, με μια πανηγυρική μουσική εκδήλωση αφιερωμένη στην κορυφαία δημιουργία του Διονύσιου Σολωμού, τους ρηχούς, για να μην πούμε τίποτα άλλο, επίσημους εορτασμούς για τα 200 χρόνια της αστικής εθνικοαπελευθερωτικής Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

Ένας και μοναδικός απλός άνθρωπος του νησιού, γεννημένος στο χωριό Βιρός χωρίς τίτλους Ευγενείας, είχε κριθεί άξιος να χωρέσει στην πρώτη «Ιστορία της Κέρκυρας» τη γραμμένη στα ιταλικά και τυπωμένη το 1672 στη Βενετία με τον τίτλο «Della historia di Corfu». Ήταν ο «Άξιζε Χίλιους Θανάτους»!

Αντίτυπο της πρώτης έκδοσης του εμβληματικού έργου «Η τιμή και το χρήμα» του πρωτοπόρου λογοτέχνη και επαναστάτη σοσιαλιστή Κωνσταντίνου Θεοτόκη παραδόθηκε στο Αρχείο της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, από Κερκυραίο δημοσιογράφο.

«Κείμενο - αφιέρωμα στον Κερκυραίο κομμουνιστή δάσκαλο Κώστα Χυτήρη, που εκτελέστηκε από τους ναζί την Πρωτομαγιά του 1944 στην Καισαριανή, ανάρτησε ο κερκυραϊκός ειδησεογραφικός και σχολιογραφικός ιστότοπος corfupress.com», ανέφερε στις 20 Αυγούστου 2019 το portal του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας 902.gr.

Απ' την ψυχή της. Αν η Κέρκυρα «απ' τ' Ουρανού το αίμα εβγήκε», όπως έγραψε για εκείνην ο φίλος του Λορέντζος Μαβίλης σε σονέτο του, ο γιος της Ντίνος Θεοτόκης εβγήκε απ' τα βάθη της ψυχής της.

Παραδομένοι από την κλίκα του Ιωάννη Μεταξά στους Ναζί κι απ' αυτούς στους μελανοχίτωνες Ιταλούς, έφτασαν το καλοκαίρι του 1943 στο κερκυραϊκό Λαζαρέτο μαζί με μια Ελληνίδα ηρωίδα του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού.

Σαν σήμερα πριν από πενήντα χρόνια στη Ρωσία, την 1η Αυγούστου 1973, στα εβδομήντα του χρόνια «έφυγε», βάζοντας ο ίδιος τέρμα στη ζωή του, εκείνος ο κομμουνιστής λαϊκός ηγέτης που τα χρόνια 1936-1939 της μεταξικής δικτατορίας στο μπουντρούμι της Κέρκυρας έγραψε μελέτη για τον Κωστή Παλαμά νικώντας την εξοντωτική απομόνωση και οδηγήθηκε στη συνέχεια από την Αθήνα στο εφιαλτικό Νταχάου, ενώ είχε σαλπίσει την Αντίσταση στους φασίστες εισβολείς. Ο Νίκος Ζαχαριάδης βέβαια.

Θα περίμενε κανείς ότι η ηγεσία της Εκκλησίας της Κέρκυρας θα είχε σπεύσει να «αγκαλιάσει» το βιβλίο του δημοτικού υπαλλήλου - ιστορικού ερευνητή Γεράσιμου Δημουλά «Οι ποιμαντικές επισκέψεις των Μεγάλων Πρωτοπαπάδων στην Κέρκυρα, 1682-1721 και 1738-1740». Απουσίαζε όμως επιδεικτικά οποιοσδήποτε εκπρόσωπός της από την παρουσίασή του στην Αναγνωστική Εταιρεία πριν από λίγες εβδομάδες. Το αγνόησε, ωσάν να βρισκόμαστε ακόμα στην περίοδο των Μεγάλων Πρωτοπαπάδων της εξεταζόμενης περιόδου, κατά την οποία εκλέγονταν από τη δεξαμενή της κυρίαρχης τάξης των Ευγενών χάρη σε δικές τους ψήφους, αποτελούσαν μέρος και στυλοβάτη της άρχουσας τάξης του νησιού και έκλειναν τα μάτια σε ό,τι δεν τους συνέφερε ή είχε να κάνει με φυσιολογικές είτε σκόπιμες ανεπάρκειες της δράσης τους, ακόμη και αν αυτό ήταν η τύχη των ίδιων των ναών. 

Είχε δίκιο λοιπόν ο διαπρεπής αρχαιολόγος Γιώργος Δοντάς, όταν πριν από δεκαετίες έκανε λόγο για ευρήματα ενδεχόμενης ύπαρξης στην παραλία της Δασιάς αρχαίου οικισμού συνδεδεμένου με την κατοίκηση της Κέρκυρας σε μακρινές εποχές, πολλούς αιώνες πριν από τη δική μας; Αυτό καθιστούν απολύτως βέβαιο, πια, εκπληκτικά ευρήματα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας στην περιοχή.

Σοκαριστικές, συγκλονιστικές εικόνες με βανδαλισμούς, καταστροφές και λεηλασίες στο μαρτυρικό νησάκι-Ιστορικό τόπο Λαζαρέτο, όπου την περίοδο της ιταλικής Κατοχής υπέφεραν Επτανήσιοι αντιστασιακοί διαφορετικών πολιτικών πεποιθήσεων απ’ όλα τα Ιόνια νησιά μας και ακόμη περισσότεροι άλλοι Έλληνες αγωνιστές και όπου τα μεταπολεμικά χρόνια εκτελέστηκαν δεκάδες αγωνιστές-κομμουνιστές και μέλη της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, εκατέγραψε την περασμένη Τρίτη ομάδα πολιτών.

Ένα νέο βιβλίο για την Κέρκυρα και για λογοτεχνικές ή άλλες μορφές της γραμμένο από Κερκυραίους και μη Κερκυραίους, είτε από Κερκυραίους με ποικίλα ιστορικά, λογοτεχνικά, κοινωνικοπολιτικά θέματα, ακόμη και για τα παιδιά, κάθε τρεις μέρες!

Ένα βιβλίο-δοκίμιο γνωστού Ιταλού διανοητή για τη μαρτυρική Γάζα, το οποίο έμελλε να αποτελέσει το «κύκνειο άσμα» ενός σπουδαίου Κερκυραίου μεταφραστή, κυκλοφορεί από τον περασμένο μήνα στις προθήκες αθηναϊκών βιβλιοπωλείων, με τον τίτλο «Η Γάζα μπροστά στην Ιστορία». Ο μεταφραστής του, Νίκος Κούρκουλος (Κέρκυρα, 1960 - Αθήνα, 2024), «έφυγε» από τη ζωή ενώ το βιβλίο αυτό έπαιρνε τον δρόμο για το τυπογραφείο, με τη μετάφραση που εκείνος μόχθησε πολύ για να την τελειώσει, λίγες εβδομάδες προτού κλείσει τα μάτια του.  

Βάλθηκε μοναχή της να αναδείξει την αλήθεια που κρύβουν οι έως τώρα ηγεσίες της. Ότι αποτελεί κι αυτή μηχανισμό ανακατανομής του πλούτου υπέρ των ισχυρών και ότι με τις εκλογές για νέα Αρχή στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (ΠΙΝ) στις 8 και στις 15 Οκτωβρίου αναθέτουμε στη μία ή στην άλλη κοινωνικοπολιτική δύναμη να επιλέξει ποιών τις ανάγκες και τις προτεραιότητες να προτάξει. Πώς αλλιώς να σχολιάσει κανείς, φίλες και φίλοι, το ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΠΙΝ, με «άνωθεν» βέβαια εντολή που αφορά όλες τις Περιφέρειες, όρισαν τον Οκτώβριο ως τον μήνα που θα εγκαινιαστεί στα νησιά του Ιονίου νέος «γύρος» διανομής δωρεάν επιχορηγήσεων και φορολογικών απαλλαγών υπέρ επενδυτών, ήδη αγωνιούντων βεβαίως για τον νικητή, αφού τα «δώρα» χρειάζονται απαραιτήτως τη δική του τζίφρα!

Τους ακούτε απ' το παράθυρό σας εκεί στις Αλυκές Ποταμού αξιότιμη κυρία περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων; Δεν πέθαναν, φωνάζουν!

Την εφώναζαν και Βιολάντα. Ήταν, της έλεγαν, σαν χαρούμενη γιρλάντα της Κέρκυρας. Βιολέτα. Ίδια η χαρά. Φως της ζωής. Γιορτή από μόνη της.

Θα μπορούσε ίσως να έχει επιλεγεί η πλατεία της πόλης που εδώ και τρία χρόνια φέρει το όνομα του πατέρα του, Μάχου Ρούση, στην κορυφή της οδού Ιονίου Ακαδημίας, αλλά είναι πράγματι ταιριαστός και ο όμορφος «Κήπος του Λαού», πλάι στα Παλαιά Ανάκτορα της πόλης μας, που επελέγη για την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Γιώργου Ρούση, πανεπιστημιακού, αριστερού διανοητή και πολυγραφότερου Κερκυραίου συγγραφέα των σαράντα τελευταίων ετών.

Δισέλιδο αφιέρωμα στη μνήμη του Κερκυραίου κομμουνιστή Αλέκου Πρίφτη, που ήταν στρατιωτικός διοικητής του 10ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στην Κέρκυρα στην ύστερη περίοδο της δράσης του ΕΛΑΣ στο νησί και ηγήθηκε της πρώτης αντάρτικης ομάδας του κατοπινού Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στην Ήπειρο, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 72 ετών από το θάνατό του από κυβερνητικά πυρά στο Κοκκινόχωμα Ιωαννίνων, δημοσίευσε το Σάββατο 21 Ιούλη 2018 η κερκυραϊκή εφημερίδα «Ενημέρωση».

Εγνώρισε την Κέρκυρα στις φρικτές, όπως τις χαρακτηρίζει, φυλακές της, ως δεσμώτης της Χούντας. Την αγάπησε στις φυλακές της.

Σαν να μην τους έφταναν οι Αμερικανοί εισβολείς -όπως η γνωστή μας από τον Ερημίτη στη βορειοανατολική Κέρκυρα NCH Capital- που χρήμα κραδαίνοντας βάζουν στο χέρι «ειρηνικά» τη γη τους και τους μετατρέπουν σε σύγχρονους σκλάβους γυρνώντας τους στην εποχή της φεουδαρχίας, ήρθαν στη γη τους «ντυμένοι φίλοι» και οι Ρώσοι εισβολείς, κραδαίνοντας όπλα και απαιτώντας με θανατηφόρα κανόνια την υποταγή, για να κάνουν νέον «αναδασμό» της δημόσιας και λαϊκής άλλοτε περιουσίας!

Δίπλα στο σπίτι του Κωστή Παλαμά, που έβαλε κι επέβαλε το ποιητικό μεγαλείο του Διονύσιου Σολωμού στην πνευματική ζωή της Αθήνας. Στο ισόγειο-ημιυπόγειο και τον πρώτο όροφο οικήματος στη συμβολή των οδών Ακαδημίας και Ασκληπιού. Εκεί στα τέλη της δεύτερης δεκαετίας του προηγούμενου αιώνα εστεγάστηκαν δύο κερκυραϊκοί «Μαύροι Γάτοι».

Προσκυνημένοι; Προδότες; Αυτούς τους ακραίους χαρακτηρισμούς του συρμού θα απέδιδαν ίσως κάποιοι, με ευκολία, σε Επτανήσιους πολιτικούς της περιόδου του 1821, κρίνοντας πράξεις και παραλείψεις τους έναντι της Επανάστασης

Υπάρχει μόνο ένα νησί στο άλλο μεγάλο Πέλαγος, στο Αιγαίο, όπου συναντά κανείς οικογενειακά επώνυμα όπως Κορφιάτης, Παξινός, Ζακύνθιος, Κεφαλονίτης, Κεφαληναίος, Τσιρίγος και άλλα παρόμοια επίθετα, καθαρά επτανησιακά και δηλωτικά του νησιού καταγωγής. Είναι η χτυπημένη από τον Εγκέλαδο και ιστορικά γνωστή για το αγωνιστικό και ανυπότακτο δημοκρατικό πνεύμα του πληθυσμού της ανά τους αιώνες Σάμος.

Η ψυχρή λογική οδηγεί αναμφίβολα κατά τη γνώμη μας στο συμπέρασμα πως η επόμενη Αρχή στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων θα είναι είτε η υποστηριζόμενη από τη ΝΔ και συναφείς δυνάμεις Ρόδη Κράτσα είτε η υποστηριζόμενη από το ΚΚΕ και άλλες αριστερές ανένταχτες δυνάμεις Αλεξάνδρα Μπαλού. Αυτό δεν αλλάζει, πιστεύουμε, όποιες ξεχωριστές υποψηφιότητες από τις συζητούμενες και αν προκρίνουν για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων από τους δικούς τους χώρους τις επόμενες ημέρες ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ ή και άλλες δυνάμεις. Αποκλείεται, υποθέτουμε, άλλο πρόσωπο πέραν της Αλεξάνδρας Μπαλού - γενικότερα άλλη παράταξη από τη δική της - να μπορεί να συγκεντρώσει την απαραίτητη λαϊκή συσπείρωση για να αναμετρηθεί με αξιώσεις και νικηφόρα, σε έναν δεύτερο γύρο, με την υποψήφια της ΝΔ.

Οι στίχοι «Μη καρτεράτε να λυγίσουμε μήτε για μια στιγμή, έχουμε τη ζωή πάρα πολύ αγαπήσει…» ποιήματος που ο Φώτης Αγγουλές έγραψε στις φυλακές της Κέρκυρας μια Πρωτοχρονιά της δεκαετίας του 1950, εναλάσσονταν στα μεγάφωνα με άλλους ακόμη πιο φορτισμένους συναισθηματικά.

Σημαντικά βιβλία που συνδέονται με την Κέρκυρα και την ιστορία της, μα και άλλα γραμμένα από Κερκυραίους ή άλλους συγγραφείς που αφορούν ευρύτερα ζητήματα ιδεολογικοπολιτικού χαρακτήρα και αναφέρονται και στο νησί των Φαιάκων, περιλαμβάνει ο κατάλογος των εκδόσεων της «Σύγχρονης Εποχής» στον μισό αιώνα που συμπλήρωσε το 2022, λειτουργώντας ως εκδοτικός οργανισμός του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.

Μια καλαίσθητη και προσεγμένη έκδοση για το Λαζαρέτο, με τίτλο «Να στέκεσαι ολόρθος στον αγώνα» και με ποικίλα ιστορικά υλικά, κυκλοφόρησε η Τομεακή Επιτροπή Κέρκυρας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, στον απόηχο της εκδήλωσης που οργάνωσε τον περασμένο Νοέμβριο στη νησίδα με ομιλητή τον Γενικό Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα.

Μια προσωπική επιστολή με αποστολέα Κερκυραίο/Επτανήσιο συνταξιούχο, μαζί με απόσπασμα φύλλου της κερκυραϊκής - επτανησιακής εφημερίδας «Ριζοσπάστης» του 1850 για τις βρετανικές φρικαλεότητες στα Επτάνησα την περίοδο της βρετανικής «Προστασίας», έλαβε σήμερα 17 Μάη 2021 η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κυρία Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Αγάπιος το όνομά του, Μπουμπούνας το επίθετό του και παρέπεμπε σε «αγύριστο κεφάλι» και σε βροντή. Πολλοί τον φώναζαν «Αγκόπ», αυτό ήταν παρατσούκλι του.

Ήταν βροχερή εκείνη η 19η Νοέμβρη του 1948 στην Κέρκυρα. Για τέσσερις πολιτικούς κρατούμενους των φυλακών του νησιού, μέλη ή απλώς φίλους και υποστηρικτές του ΚΚΕ που δεν έλεγαν με τίποτα να το αποκηρύξουν, μόνο και μόνο γι' αυτόν το λόγο ήταν η στερνή μέρα της ζωής τους.

Ήταν η έκτη επέτειος της ίδρυσης του ΕΑΜ, καθώς είχαν συμπληρωθεί έξι χρόνια από τη μέρα που μέσα στις συνθήκες κατοχής της χώρας από τον φασιστικό άξονα, το 1941, ιδρύθηκε το ένδοξο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, με πρωτοβουλία και συμμετοχή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΚΚΕ) και των τότε κομμάτων Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΣΚΕ), Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ) και Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας (ΑΚΕ). Το ημερολόγιο έδειχνε 27 Σεπτέμβρη 1947. Ήταν σαν σήμερα, πριν από 76 χρόνια. 

«Έβγαλα όσο λάδι μπορούσε να βγει (...) Και, να λέει κανείς, πως δεν κατόρθωσα να βάλω μέσα όλη την ψυχή μου, όπως το επιθυμούσα, αλλά έγινε ένα έργο τρομερά απαισιόδοξο, τρομερά τραγικό (...) Το γράψιμό του μου άφηκε μια συναίσθηση από απογοήτευση, μια βαθιά πίκρα για την τύχη του κόσμου και του ατόμου, και προπάντων για τη μοίρα του ανθρώπου, που ξέρει ν' αγαπάει και που βρίσκεται εξευτελισμένος από την ανάγκη (...)».

Ήξερε λιγοστά πράγματα για τον μυθικό ήρωα του οποίου το όνομα - μόνος αυτός σε όλη την περιοχή - έφερε. Δεν είχε προλάβει να επισκεφθεί το γεμάτο ναζί τότε ανάκτορο Αχίλλειο στο Γαστούρι να δει και να μάθει πώς το είχε «διακοσμήσει» σε κάποια φάση ο Γερμανός αυτοκράτορας των αρχών του αιώνα του. Αλλά καμάρωνε που τον έλεγαν Αχιλλέα.

Τον φώναζαν Ευγένη. Ήταν, θαρρείς, η προσωποποίηση της ευγένειας και της αξιοπρέπειας σ' αυτό το άθλιο κι αφύσικο στην ομορφιά της Κέρκυρας κάτεργο - κατάλοιπο της αγγλικής κατοχής της. Όλοι οι μελλοθάνατοι σαν εκείνον, αγωνιστές, τον σέβονταν πολύ και του το 'δειχναν. Ήταν -πάνω εικόνα από το μνήμα του στο Λαζαρέτο- ο μοναδικός δήμαρχος ανάμεσά τους και μάλιστα 36 ετών πια. Όταν οι περισσότεροι ήταν δέκα και δεκαπέντε χρόνια νεότεροι, πώς να μην τον σέβονταν πολύ;

«Θλιβερό κι' αναπάντεχο μας ήρθε το άγγελμα του ηρωικού θανάτου του Αλέκου Πρίφτη. Πιστός στρατιώτης της Λεφτεριάς και της Δημοκρατίας, υπέστη σαν εκπρόσωπος της εφημερίδας μας, αλλά και προσωπικά, μια συνεχή και απηνή καταδίωξη, που κορύφωμά της ήταν μια πολύχρονη καταδίκη, γιατί κατάγγειλε θαρρετά τις εθνικές συμφορές που επεσώρευσε στην Ελλάδα μια ξένη δυναστεία. Όλοι αποσκοπούσαν να βγάλουν απ' τη μέση έναν ακατάβλητο αγωνιστή, που με θερμή πίστη συνέχιζε τον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης, για την εθνική μας τώρα ανεξαρτησία και τη Δημοκρατία. Ο αφάνταστος αυτός διωγμός τον υποχρέωσε να φύγει απ' την πατρίδα του. Ξαφνικά τώρα, μαθαίνουμε το θάνατό του. Καμμιά πληροφορία άλλη δεν έχουμε. Η "Φωνή του Λαού" που τόσα πολλά χρωστάει στον Αλέκο Πρίφτη, μα κι' όλοι οι συναγωνιστές του τού ΕΑΜ, κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ πάνωστο νιόσκαφτο τάφο του νεκρού παλληκαριού και τιμημένου λαϊκού αγωνιστή, που τον άνοιξεν ο μοναρχοφασισμός που άναψε την εμφύλιο πυρκαγιά στη χώρα μας. Κι' ορκιζόμαστε να συνεχίσουμε τον αγώνα για το θρίαμβο της Δημοκρατίας, που ήταν και το ιδανικό του».

Λαζαρέτο.

1943, καλοκαίρι.

Σαν να μην τους έφταναν οι εκατοντάδες Επτανήσιοι και άλλοι αντιστασιακοί αντιφασίστες πατριώτες απ’ όλη την Ελλάδα που τους είχαν συλλάβει και κλείσει από καιρό ασφυκτικά στα 72 του στρέμματα, οι Ιταλοί καταχτητές «ξεφορτώνουν» με βενζινόπλοια στο κερκυραϊκό αυτό νησάκι άλλους διακόσιους περίπου κρατούμενους.

Λόγια απλά, πηγαία, λαϊκά. Γραμμένα από έναν άνθρωπο που μεγάλωσε στην τοποθεσία  Κοντόκαλι ατενίζοντας το Λαζαρέτο κι είχε θειό  βαφτισμένο Λένιν. Που «κουβαλούν» βιώματα πατρογονικά από το ορεινό χωριό Σπαρτύλας και το βουνό Παντοκράτορας, όπου κάθε τόσο, με το πρώτο χάραμα, σκαρφάλωνε σαν σφαίρα στις καρδιές η βοή από τις άδικες και θανατηφόρες τουφεκιές στη μαρτυρική κερκυραϊκή νησίδα Λαζαρέτο, εκείνα τα πέτρινα χρόνια. Τότε, κάθε φορά, η μητέρα του θρηνούσε, σαν να 'χανε δικούς της γιους. Ο παππούς του από τη μητέρα του έπεφτε καταγής από τη στενοχώρια. Βούλωνε τ' αυτιά να μην ακούει. Οι σφαίρες του Λαζαρέτου λάβωναν, θαρρείς, κατάστηθα και τον ίδιο.

Τέτοιον μήνα, τέτοιες ημέρες, πριν από 76 χρόνια. Μέσα στη δίνη των αντιδημοκρατικών γεγονότων και της φτώχειας που σκίαζαν την Κέρκυρα και ολόκληρη την Ελλάδα. Οι Κερκυραίοι ποδοσφαιριστές, οι παράγοντες, οι αθλητές και οι οπαδοί των κερκυραϊκών αθλητικών σωματείων, συμπεριλαμβανομένου του κρίκετ, ύψωσαν με έναν ξεχωριστό τρόπο το ανάστημά τους σ' εκείνους που έβλαπταν τα εθνικά δίκαια κι εστραγγάλιζαν με τους εγχώριους συνεταίρους τους τις ελευθερίες και τα δικαιώματα της κερκυραϊκής νεολαίας, του κερκυραϊκού λαού και όλου του ελληνικού λαού.

Μήπως αποτελεί πολιτική υποκρισία, φίλες και φίλοι, η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων να υιοθετεί στους διαδρόμους της αφορισμούς του τύπου «δεν υπάρχουν... λεφτόδεντρα».

Αν ο πιο αδιάψευστος μάρτυς για την πολιτική δύναμη και ένα μέρος έστω του έργου κάποιου είναι συχνά ένας ιδεολογικός του αντίπαλος με εχέγγυα ικανής κρίσης, τότε μια μαρτυρία του Κερκυραίου δημοσιογράφου Κώστα Δαφνή μοιάζει καταλυτική για την ισχύ που είχε αποκτήσει ο ΕΛΑΣ στην Κέρκυρα την περίοδο της Κατοχής.

Να ζήσουν και τα Επτάνησά μας κι η Ελλάδα μας όλη! Όπως κάθε γάμος, ας πούμε, είχε κι έχει τα προβλήματά του, αλλά, τι να κάνουμε, έτσι δεν είναι η αληθινή ζωή;

Μέρα ιερή η σημερινή 21η Μαΐου για τα Επτάνησα, συνδυασμένη για πάντα με την αποτίναξη του βρετανικού ζυγού και την ένωσή τους με την υπόλοιπη Ελλάδα τις 21 Μαΐου 1864, αναμένεται να συνδυαστεί στα νησιά με μια αξιοσημείωτη και πάλι εκλογική επίδοση, υψηλότερη του μέσου ελληνικού όρου, υπέρ των ιδεών εκείνου του φιλόσοφου και θεμελιωτή της θεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού που πριν από 164 χρόνια, δηλαδή πέντε χρόνια πριν επιτευχθεί η συνένωση των νησιών στον ελληνικό κορμό, αφιέρωσε ένα στο διηνεκές αξιομνημόνευτο άρθρο του, δημοσιευμένο στις ΗΠΑ, για τα αντιστεκόμενα στη βρετανική κυριαρχία νησιά του Ιονίου.

Σαν σήμερα πριν από έναν αιώνα, στις 6 Σεπτεμβρίου 1923, ο  Νομάρχης Κέρκυρας και μετέπειτα πολιτικός «αστέρας» Πέτρος Ευριπαίος υπέβαλε επίσημη έκθεση εννέα σελίδων στον ανερχόμενο στο πολιτικό στερέωμα της χώρας υπουργό Εσωτερικών Γεώργιο Παπανδρέου, για τα καταστροφικά γεγονότα της 31ης Αυγούστου 1923 στο νησί. Ήταν έξι ημέρες μετά τον φονικό βομβαρδισμό και την κατάληψη της Κέρκυρας από την πολεμική αρμάδα του Μουσολίνι.

Δεν μπορούμε να φανταστούμε, επιτρέψτε μας να πούμε εισαγωγικά, ότι, αν στη θέση της κυρίας Ρόδης Κράτσα περιφερειάρχης Ιονίων νήσων ήταν ο κ. Σπ. Σπύρου, ο κ. Θ. Γαλιατσάτος, η κυρία Αλεξάνδρα Μπαλού ή ο κ. Αλ. Αλεξάκης, δεν θα βρισκόταν την περασμένη Δευτέρα στην μισοκατεστραμμένη Κεφαλονιά.

Ακριβώς πριν από 120 χρόνια. Το 1901. Τότε εκείνος που το 1860, δηλαδή δώδεκα χρόνια μετά την κυκλοφορία του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου» του Καρλ Μαρξ και του Φρίντριχ Ένγκελς, πρώτος στην Ελλάδα διατύπωσε εδώ στο νησί μας ευμενή κριτική απέναντι στην ιδέα της «κομμουνιστικής δημοκρατίας», συντάραξε με μια «Διαθήκη» του όλη την πόλη της Κέρκυρας.

Μισόν αιώνα περίπου πριν κάνει την εμφάνισή της στην Κέρκυρα η πρώτη επίσημη ακτοπλοϊκή εταιρεία με βρετανική πρωτοβουλία και τσουχτερά εισιτήρια, ο οξυδερκής Βρετανός επιστήμονας και θεωρητικός του πρώιμου καπιταλισμού Άνταμ Σμιθ ξεκαθάριζε στο διδασκόμενο και σήμερα ηλικίας 247 ετών πια αθάνατο έργο του «Ο πλούτος των εθνών», καθώς και σε άλλα βιβλία του, πως σε κάθε έθνος οι σεβαστοί ιδιοκτήτες των στεριανών και θαλάσσιων σύγχρονων επιχειρήσεων με αξιόλογα μέσα παραγωγής, μεταφοράς και ανταλλαγής θα συνωμοτούν - κάθε στιγμή μάλιστα - για να κουρελιάσουν τον «ελεύθερο ανταγωνισμό» στον οποίο ομνύουν και εν ονόματι του οποίου ζητούν να υπάρχει το «φιλελεύθερο» οικονομικοκοινωνικό σύστημα που οι ίδιοι διαρκώς θα υπονομεύουν.

Για τέταρτη φορά την τελευταία τριακονταετία η Κέρκυρα την περασμένη Τρίτη καλωσόρισε ένα στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας που έχει ταυτιστεί με αυτό και αναγνωρίζεται ως εμβληματική πολιτική προσωπικότητα. Μιαν αγωνίστρια με επτανησιακές ρίζες που είχε πρωτοαντικρίσει την Κέρκυρα σε παιδική ηλικία ερχόμενη με τη μητέρα της στο νησί για να συναντήσει στις φυλακές τον Κεφαλονίτη πολιτικό κρατούμενο αγωνιστή του ΕΑΜ και του ΚΚΕ πατέρα της και έμελλε -ποιος να το φανταζόταν τότε- επτά δεκαετίες μετά να μιλήσει στην Κέρκυρα για τον Ιωάννη Καποδίστρια.

Σαν σήμερα πριν από 80 χρόνια, στις 10 Οκτώβρη 1944, η Κέρκυρα ανέπνευσε ελεύθερη από το αφόρητο ναζιστικό τέρας. Η τετράχρονη κατοχή της από τον εγκληματικό γερμανικό και ιταλικό φασιστικό Άξονα τερματίστηκε. Η απελευθέρωση ήταν γεγονός. 

Σαν σήμερα πριν από 151 χρόνια είδε το φως στην Κέρκυρα ο λογοτέχνης εκείνος που - σαν άλλος Σολωμός - άλλαξε τα δεδομένα στην ελληνική λογοτεχνία, στάθηκε ο μόνος ίσαμε σήμερα μεγάλος Έλληνας λογοτέχνης που αφιέρωσε μέρος της ζωής του στην ίδια την οργάνωση και τον φωτισμό και τον σηκωμό του συνδικαλιστικού εργατικού - λαϊκού και σοσιαλιστικού κινήματος στον τόπο του, μα και άφησε ως παρακαταθήκη από την ευρύτερη ανάμειξή του στα κοινά τη βαθιά του πεποίθηση ότι ματαιοπονούμε αν αναζητούμε την «ηθίκευση» της κοινωνίας στο πλαίσιο του αστικού καθεστώτος.

Κορυφή ενός παγόβουνου. Έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η φοροαπαλλαγή ύψους 10.000.000 ευρώ που χορηγήθηκε από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σύμφωνα με τα επίσημα σχετικά έγγραφα που είδαν το φως την περασμένη Τρίτη, σε μια μεγάλη ξενοδοχειακή επιχείρηση της Κέρκυρας, σύμφωνα με τον ν. 4399/2016.

Οργάνωση με πρωτοποριακή κοινωνική δράση επί πέντε σχεδόν χρόνια (1942-1947) ήταν η Εθνική Αλληλεγγύη της Κέρκυρας. Κέρδισε την αγάπη, τον σεβασμό και τον θαυμασμό του κερκυραϊκού λαού, με αποτέλεσμα να καταξιωθεί στη λαϊκή συνείδηση όσο ίσως καμία άλλη οργάνωση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα εναντίον των Ιταλών και των Γερμανών κατακτητών του νησιού. Με γενναιότητα και αυταπάρνηση αποτέλεσε φορέα παροχής κοινωνικής φροντίδας και ενθάρρυνσης της Αντίστασης κατά την κατοχική περίοδο, ενώ συνέχισε να προσφέρει πολύτιμες κοινωνικές υπηρεσίες και στη συνέχεια.

Τα συνταρακτικά νέα εκείνη την 12η Αυγούστου είχαν φτάσει τηλεφωνικά από την Αθήνα αρκετές ώρες προτού σουρουπώσει και φτάσει στην Κέρκυρα το φύλλο της ημερήσιας εφημερίδας «Το Βήμα». Επτά μήνες μετά τον βασανισμό μέχρι θανάτου του ηρωικού εισαγγελέα ανακριτή δοσιλόγων στο νησί Παναγιώτη Γίδα από «αγνώστους», τον Αύγουστο του 1945 ο διάδοχός του εισαγγελέας ανακριτής για υποθέσεις «συνεργασίας» κορυφαίων μελών της τοπικής οικονομικής και πολιτικής ελίτ με τις κατοχικές ιταλικές και γερμανικές αρχές αποκάλυπτε σε έγγραφη αναφορά του στο υπουργείο Δικαιοσύνης σημεία και τέρατα!   

Η Κέρκυρα συγκλονισμένη έκλαψε τις 28 Ιουλίου 1946 έναν γιο της όσο ποτέ ίσως άλλον. Επτά ημέρες νωρίτερα, όπως έγινε γνωστό τότε με καθυστέρηση, είχε χάσει τη ζωή του από πυρά κρατικής δύναμης. Με δικαστική και αστυνομική εντολή, λυτοί και δεμένοι κρατικής και παρακρατικής δύναμης, αφού απέτυχαν να τον συλλάβουν στην Κέρκυρα και να αποτρέψουν τη μετάβασή του στην Ήπειρο, τον καταδίωξαν και τον σκότωσαν εκεί τις 21 Ιουλίου του 1946. Είχε «εξυβρίσει» τη δυναστεία των Γλύξμπουργκ. Αυτό ήταν το μοναδικό «αδίκημα» που του είχαν αποδώσει.

Να την προλάβετε, μη την χάσετε, επιτρέψτε μας να πούμε, την έκθεση πολύτιμων υλικών για τη «Βιομηχανική κληρονομιά της Κέρκυρας» που συνεχίζεται μέχρι και τις 5 Ιανουαρίου 2023 στη Δημοτική Πινακοθήκη. Κάποιοι από τους προγόνους σας, όπως και από τους δικούς μας, παρουσιάζονται σίγουρα εκεί, «πίσω» από αστραφτερές προσωπογραφίες επιχειρηματιών και εικόνες εργοστασίων, «πίσω» και από φωτεινές εμπορικές διαφημίσεις που αφορούν το άλλοτε λαμπρό βιομηχανικό στερέωμα της Κέρκυρας.

Έγιναν όντως στην Κέρκυρα, ως οφείλαμε, αρκετές εκδηλώσεις για τον έναν αιώνα από την εθνική Μικρασιατική καταστροφή. Ακόμη και θαυμάσια εικαστικά έργα, όπως η πιο πάνω εικονιζόμενη υδατογραφία του Σπύρου Κολυβά με πρόσφυγες να φτάνουν στην Κέρκυρα, με φόντο το Παλαιό Φρούριο όπου κατά χιλιάδες στοιβάχτηκαν, φτιάχτηκαν εφέτος.

Ήταν εκεί και απόγονοι και συνεχιστές του αγώνα των Κερκυραίων κρατουμένων. Εκείνων των εκατοντάδων ίσως κομμουνιστών ή φίλων του ΚΚΕ, αγωνιστών του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και άλλων λαϊκών αγωνιστών της Κέρκυρας.

Δεν επισκέφθηκε ποτέ τη «ναυτική πολιτεία που σκόνταφταν στα μπαλκόνια της και στις κληματαριές της τα κατάρτια», όπως την περιέγραψε σε στίχους της για το ομηρικό παρελθόν της. Παρά το γεγονός αυτό, ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος που έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα πριν από τριάντα χρόνια συνδέθηκε στενά με την Κέρκυρα και με ανθρώπους της, βιωματικά και νοερά, μέσα από αθάνατους στίχους του και την αγωνιστική ζωή του.

«Στην Κέρκυρα, στις φυλακές, οι συνθήκες κράτησής μας ήταν τραγικές. Κελιά που ήτανε προορισμένα για έναν, με ένα τσιμεντένιο κρεβάτι που έπρεπε να το μοιραστούμε δυο και τρεις. Τα κρεβάτια, για να εξηγούμαστε, δύο επιπλέον ράντσα, σχημάτιζαν ένα Π. Κεφαλή το τσιμεντένιο, παράλληλα με τον τοίχο το ένα ράντσο και κολλητά το δεύτερο. Για να βγεις έξω έπρεπε να περάσεις πάνω από το ένα ράντσο και το δράμα ήταν το βράδυ, όταν με το βασίλεμα του ήλιου κλείνανε τα κελιά και άνοιγαν το πρωί. Να σε πιάνει κόψιμο, να θέλεις να πας για κατούρημα στο ουροδοχείο και να μην μπορείς. Ζούσαμε ένα δράμα».

Ήταν 9 Αυγούστου πριν από 111 χρόνια, το 1912, όταν έφτασε στην Κέρκυρα με ελληνικά λόγια σε ελεύθερη κάπως μετάφραση, σαν ταξιδιάρικο πουλί από την άλλη ελληνική πόλη που έχει κι αυτή σύμβολο ένα μυθικό πλοίο όπως  το νησί των Φαιάκων, ένα γαλλικό τραγούδι που έμελλε με τα χρόνια να καθιερωθεί ως παγκόσμιος ύμνος της εργατικής τάξης, καθώς και του κινήματος για μια σοσιαλιστική δημοκρατία, ως το επόμενο στάδιο της αστικής δημοκρατίας.

Μπορούμε να φανταστούμε τη ζωή στην Κέρκυρα με πληθυσμό σαράντα περίπου φορές μεγαλύτερο; 

Γκρέμισε τις σιταποθήκες των πλουσίων και μοίρασε το σιτάρι δίκαια στον λαό. Βοσκός. Κτηνοτρόφος. Πάντα, παρά τους τίτλους του, μ' έναν απλό σκούφο.

Ε, όχι να μας πάρει μια Θεσσαλονικιά πολιτικός τη δόξα ότι έχει κάνει περισσότερα από εμάς ή, τάχα, ότι πρώτη από όλο το Γένος μας εκείνη ως αντιπρόεδρος στην Ευρωβουλή ενδιαφέρθηκε ζωηρά για τη φήμη του Κατάρ στα μάτια μας και για τη φιλία όλων των ευρωπαϊκών λαών και του δικού μας με το κράτος - τρομοκράτη, σύμφωνα με άλλες αραβικές χώρες, Εμιράτο του Κατάρ!

Η αλήθεια είναι πως δεν χρειαζόταν κανένα τηλεφώνημα του Αμερικάνου πρεσβευτή η κυβέρνηση ή πιο καλά ο υπουργός Εργασίας κ. Χατζηδάκης, με τον τόσο αντεργατικό κατήφορο που έχουν πάρει, ώστε να υπάρξει προχθές και χθες όλος αυτός ο εξοργιστικός αυταρχισμός εις βάρος των εργαζομένων στο παράρτημα του ενεργειακού ομίλου «Energean» στον Πρίνο, το οποίο ακούει στο επιχειρηματικό όνομα «Kavala Oil» ή, ελληνιστί, «Καβάλα Όιλ» είτε «Πετρέλαια Καβάλας».

«Ωρέ, μη γείρεις...». Μ' αυτές τις τρεις λέξεις στο στόμα για κάθε μέχρι τότε Αριστερό ψηφοφόρο, ακόμη και για κάθε σοσιαλδημοκράτη σαν να μάντευε τι θα επακολουθούσε, γύριζε τότε στη Γαρίτσα και τον Ανεμόμυλο ο γηραιός πια πωλητής πάγου Γεράσιμος Βλάχος.

Σαν σήμερα πριν από 70 χρόνια, στις 9 Φεβρουαρίου 1949, η Λευκίμμη έκλαιγε. Κατάρες άκουγες παντού για την τόση αδικία. Πολλοί δεν μπορούσαν να το πιστέψουν. Κι όμως, ήταν αλήθεια: ο Θανάσης Βλάσσης και ο Θρασύβουλος Βλάσσης, πρωταγωνιστές του αγώνα εναντίον των Ιταλών και των Γερμανών κατακτητών στην περιοχή, δεν ήταν πια!

Τόσο μελωδικό και θαλερό αηδόνι -που ταξίδεψε τελικά και σ' όλη τη Γη- δεν είχε ποτέ κελαηδήσει στη γη του Δημόδοκου!

Την αποδοχή της προσφοράς του ΚΚΕ να συμβάλει έμπρακτα στη μνημειακή ανάδειξη της ιστορικής και ιερής κερκυραϊκής νησίδας Λαζαρέτο, χαρακτηρίζοντάς την ως «πολύ καλή», ανακοίνωσε εκ μέρους της περιφερειάρχη και της πλειοψηφίας του περιφερειακού συμβουλίου της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (ΠΙΝ) ο αντιπεριφερειάρχης της Κώστας Καποδίστριας, στη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασής του, υποστηρίζοντας ωστόσο πως η ΠΙΝ «θέλει αλλά δεν μπορεί» στην παρούσα φάση να κάνει πολλά μόνη της για τη νησίδα.

Δεν υπήρξε στην ελληνική πολιτική ιστορία του εικοστού αιώνα μάλλον καμία άλλη γενναιότερη, μεγαλύτερη σε διάρκεια και πιο συνταρακτική - μα και ανεξίτηλο ίσως στίγμα για Έλληνες ιατρούς, Κερκυραίους εν προκειμένω, για τη στάση τους- πολιτική απεργία πείνας, σαν εκείνη που έκαναν στις φυλακές της Κέρκυρας τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 1949 εκατοντάδες πολιτικοί κρατούμενοι. Μελλοθάνατοι, αγωνιστές της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης όλοι τους σχεδόν. Προορίζονταν για εκτέλεση στη μαρτυρική κερκυραϊκή νησίδα Λαζαρέτο.

Δύο περίπου χρόνια από τότε που η Κέρκυρα, μετά την πολιορκία της από οθωμανικό και ρωσικό στόλο με αιχμή του δόρατός τους 2.500 Τουρκαλβανούς του Αλή Πασά, «απελευθερώθηκε» από τους Γάλλους Δημοκρατικούς και τέθηκε υπό την κυριαρχία της Οθωμανικής Πύλης και την «προστασία» της Ρωσικής Αυλής με ταυτόχρονη διοικητική παλινόρθωση της εγχώριας αριστοκρατικής τάξης, δηλαδή το 1801, το νησί «έβραζε». Ο ζυγός των Ευγενών πρόβαλλε πάλι ανυπόφορος. Ο «προαιώνιος εχθρός του λαού», όπως προσδιόρισε έναν και πλέον αιώνα μετά η Μαρή Ασπιώτη την αριστοκρατία, δεν είχε διστάσει, για τα συμφέροντά του, να θέσει το νησί κάτω από την πιο προσβλητική κυριαρχία των Οθωμανών.

Ήταν 23 χρονών. Από την πάστα των ανθρώπων που δεν λένε να νοθεύσουν το δίκιο της νεολαίας και του λαού με «ναι μεν αλλά», συνθηκολογώντας με το άδικο σύστημα. Από εκείνους που δεν δέχονται με σαθρές δικαιολογίες να γίνουν τα «καλά παιδιά» των ισχυρών και του συστήματος και να βλάπτουν τον λαό εν ονόματι του «εφικτού». Ανήκε σ' εκείνη την κατηγορία των ανθρώπων που μένουν πιστοί στην αλήθεια και το δίκιο. Δεν λύγισε, παρά μόνο νεκρός. Ένα μαγιάτικο πρωινό. Στο Λαζαρέτο. Τέτοιες μέρες του 1947.

Ήταν την επομένη της υπογραφής της συνθήκης παράδοσης της ναζιστικής Γερμανίας στον αντιχιτλερικό συνασπισμό πριν από 80 χρόνια, στις 10 Μάη 1945, όταν από το Γυμναστήριο της πόλης της Κέρκυρας, σε συνέχεια διήμερων πανηγυρικών εκδηλώσεων στις 8 και 9 Μάη στο ιστορικό κέντρο της πόλης για την οριστική εξόντωση του ναζιστικού τέρατος, νωρίς το πρωί ξεκίνησε μια μεγάλη απεργιακή πορεία των Κερκυραίων εργαζομένων, για τον εορτασμό της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Εκατοντάδες τα πλακάτ με αντιφασιστικά και δημοκρατικά συνθήματα, για το δίκιο της εργατικής τάξης και μια δίκαιη κοινωνία. Στην κορυφή της πορείας παιάνιζε η μπάντα της Φιλαρμονικής «Μάντζαρος». Ακολουθούσαν λάβαρα των εργατικών σωματείων.

Αν ο Καρλ Μαρξ με το ευρύτερα γνωστό πια άρθρο του το 1859 για τα Ιόνια Νησιά σε εφημερίδα της Νέας Υόρκης με εκατοντάδες χιλιάδες αναγνώστε και στις δύο όχθες του Ατλαντικού είναι, λόγω της φήμης του, ο πιο διάσημος Ευρωπαίος απ' όλους όσοι ύψωσαν τη φωνή τους για να καταγγείλουν στη διεθνή κοινή γνώμη την καταπίεση των προγόνων μας στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα την περίοδο της υποτιθέμενης βρετανικής «Προστασίας», κάθε άλλο παρά μικρότερη ήταν η συμβολή ενός σπουδαίου Γάλλου διανοούμενου. Φρανσουά Λένορμαν, το όνομά του.

Την 1η Νοεμβρίου 1940 η Κέρκυρα βομβαρδιζόταν ανηλεώς από την ιταλική αεροπορία, καθώς ο Μεγάλος ιμπεριαλιστικός Πόλεμος μαινόταν και ο ελληνικός Στρατός μαχόταν εναντίον των επιτιθέμενων Ιταλών στο Μέτωπο της Αλβανίας. Το καθεστώς του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, παρόλο που η Κέρκυρα θεωρούνταν βέβαιος ιταλικός στόχος από τους πρώτους, την είχε αφήσει ανυπεράσπιστη στις αεροπορικές επιδρομές του Μουσολίνι. 

Σαν σήμερα πριν από 165 χρόνια η σορός του τάφηκε στην Κέρκυρα και όμως άρχισε, θαρρείς, ο θρίαμβός του. Ήταν 10 Φλεβάρη του 1857, ημέρα Κυριακή. Την παραμονή, 9 Φλεβάρη 1857, ημέρα του θανάτου του, η Κέρκυρα ζούσε την αρχή της αθανασίας του.

Εγνώρισεν ο νιος τον εαυτό του, για να το πούμε με σολωμικό στίχο. Κι από τη δύναμή του η Κέρκυρα σείστηκε. Μια εποχή τελείωνε και μια νέα άρχιζε για το νησί το διήμερο 5 και 6 Ιουλίου 1980. Για πρώτη φορά τότε οι ξενοδοχοϋπάλληλοι της Κέρκυρας ύψωσαν με γενικευμένη απεργία, ως κλάδος, το ανάστημά τους. Σαράντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια μετά την ίδρυση του σωματείου τους, κατέβηκαν ταυτόχρονα σε όλες τις ξενοδοχειακές μονάδες σε απεργία, διήμερη μάλιστα. Η επιτυχία της ήταν συγκλονιστική. Απροσδόκητα μεγάλη.

Ήταν «ο σοφότερος των Ελλήνων» στην εποχή του, έγραψε για εκείνον μετά τη θανή του, το 1923, ο καλός του φίλος, συμπατριώτης του κατοπινός πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αριστοτέλης Σίδερις. Είτε ήταν έτσι είτε όχι, αφού ο ίδιος δεν δίσταζε ταπεινά να μιλά και για λάθη του, τον θρήνησε με εξίσου λαμπρά λόγια η σημαντικότερη ίσαμε σήμερα Κερκυραία λογία Ειρήνη Δενδρινού. Συνόψισε το έργο του και τη ζωή του με δύο λόγια που θα τα επιβεβαιώσουμε πολλές φορές εφέτος. Τον χαρακτήρισε «δόξα της Κέρκυρας».

Επιτρέπεται άραγε σήμερα ή έχει απαγορευτεί το βάδισμα ή και η απόθεση λουλουδιών στην οδό Αγωνιστών Πολυτεχνείου μπροστά από το Παλαιό μας Φρούριο όπου την 21η Απριλίου η Χούντα μάζεψε μαζί με δεκάδες άλλους δημοκράτες και τον 86χρονο Νίκο Βαρότση και την πενηντάχρονη εργάτρια Γιολάντα Σκέμπρη;

Οι στίχοι του Κωστή Παλαμά δοξολογούν την Κέρκυρα και ρητά βεβαιώνουν πως εκεί η ψυχή του ωρέχτηκε να γλυκοζήσει, εκεί που ακόμα ζουν οι Φαίακες του Ομήρου - και σμίγ’ η Ανατολή μ’ ένα φιλί τη Δύση - κι ανθεί παντού με την ελιά το κυπαρίσσι.

Δεν είχε γίνει ποτέ πριν και δεν έχει γίνει άλλη φορά, από τότε ίσαμε τις μέρες μας, τόσο μεγάλη αγωνιστική συγκέντρωση και πορεία του λαού της Κέρκυρας. Το ημερολόγιο έγραφε 12 Νοεμβρίου 1944. Σαν σήμερα, δηλαδή, πριν από 78 χρόνια. Η παρέλαση του λαού σε παράταξη στο κέντρο της πόλης, σύμφωνα με την εφημερίδα «Η Φωνή του Λαού» του ΕΑΜ Κέρκυρας, κάλυπτε μήκος τριών χιλιομέτρων. Έλαβαν μέρος στη συγκέντρωση, όπως πληροφορούσε η εφημερίδα «Νέα Ζωή» της κερκυραϊκής Οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, περισσότεροι από 15.000 άντρες και γυναίκες κάθε ηλικίας. Το ΕΑΜ της Κέρκυρας ήταν ο οργανωτής.

Τι να έλεγαν αν εζούσαν σήμερα, στον υπουργό Εργασίας κ. Άδωνη Γεωργιάδη ή στον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, για το υπό ψήφιση νομοσχέδιό τους περί επιμήκυνσης των ωρών εργασίας, εκείνοι οι Κερκυραίοι εργαζόμενοι πρόγονοί μας που πριν από 111 χρόνια είχαν θέσει ως χαρακτηριστικό στίγμα των επιθυμιών τους, κάτω από το όνομα της εφημερίδας τους «Εργάτης», το σύνθημα «Ζήτω το οκτάωρον»; 

Ποιο να είναι, άραγε, το πιο ωραίο Ημερολόγιο για το 2022 στο νησί όπου τοπικά Ημερολόγια της μορφής των Αλμανάκ, αν όχι και κάποιου είδους Καζαμίες, κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά από μια τοπική «Αυτοκρατορική Τυπογραφία» το 1810 για το 1811;

«Περιπεράστε παρακαλώ!»;

Θα ξαναζήσουμε, αυτή τη φορά στην αληθινή ζωή της Κέρκυρας, την υπέροχη σαν βιολέτα του παλιού ελληνικού κινηματογράφου Δέσποινα Στυλιανοπούλου;

Στο εμβληματικό Παλαιό Φρούριο της πόλης της Κέρκυρας βρίσκεται το σπίτι του. Εκεί φυλάει σαν κόρη οφθαλμού κάποια αμέτρητα έγγραφα ιστορικής αξίας για όλον τον Ελληνισμό. Είναι ο πιο παλιός ζων παππούς των σύγχρονων Κερκυραίων. Πιο γέρος κι από το ίδιο το Φρούριό τους, που χτίστηκε τα μέσα του 16ου αιώνα. Αυτός είναι κιόλας ο πιο σοφός Κερκυραίος.

Λυπήθηκαν τους Κερκυραίους οι πιο περήφανες και πιο σιωπηλές «ακούραστες γριούλες» του νησιού; Οι πιο μακραίωνοι και σαράντα φορές περισσότεροι από τον ανθρώπινο πληθυσμό «μόνιμοι κάτοικοι» της Κέρκυρας, οι λιανολιές της; Αυτές που είναι ανεκτίμητος «Κερκυραίων πλούτος» όπως καλύτερα από κάθε άλλον τις ύμνησε ο Ανδρέας Κάλβος;

Ο κ. Σταύρος Ανδρεάδης, ο επικεφαλής δηλαδή του μεγαλύτερου ελληνικού τουριστικού ομίλου που είναι γνωστός ως IKOS, εξοργισμένος ζήτησε τον λόγο από τον πρόεδρο του περιφερειακού συμβουλίου Ιονίων Νήσων Νίκο Μουζακίτη προκαλώντας με τα λόγια του ταραχή και αμηχανία.

Σε 132 μικρά και μεγάλα χωριά των νησιών του Ιονίου Πελάγους, από τις πιο βόρειες αμμουδιές και τους λόφους της Κέρκυρας ψηλά στο Ιόνιο ίσαμε τους Παξούς και τη Λευκάδα χαμηλότερα και τη Ζάκυνθο, την Κεφαλονιά και την Ιθάκη στις ακτές και στις ορεινές τοποθεσίες στο νότιο Ιόνιο, χιλιάδες ψηφοφόροι στις 25 Ιουνίου εψήφισαν, θαρρείς, σαν να ασπάζονταν με  θέρμη ετούτον το στίχο του μεγάλου Λευκαδίτη ποιητή Άγγελου Σικελιανού: «Δεν είναι χίμαιρα να καβαλάς το όνειρο». Γύρισαν την πλάτη στα αστικά κόμματα και έδωσαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας εκλογικά ποσοστά που υπερβαίνουν σημαντικά το μέσο εκλογικό πανελλαδικό ποσοστό του. Πόσο το ξεπερνούν σε όλες αυτές τις περιπτώσεις; Από 30%, κατ' ελάχιστο, έως και 576% ή περίπου 5,8 φορές.

Μεγαλώσαμε, ομολογουμένως, ακούγοντας ότι από τα παρασκήνια την Ελλάδα την «κυβερνούν 300 οικογένειες» μεγαλοεπιχειρηματιών, μαζί με κάποιες ξένες ακόμη πιο ισχυρές φαμίλιες.

Σαν σήμερα πριν από σαράντα έξι χρόνια, παρακαλώ, για μία και μοναδική μέρα. Το ημερολόγιο έδειχνε 20 Δεκεμβρίου 1975. Η Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας, αυτό το πνευματικό φρούριο της μεγαλοαστικής τάξης της Κέρκυρας και της Επτανήσου, αν όχι όλης της Ελλάδας και ξένων μεγιστάνων του πλούτου αφού στους πολύτιμους χορηγούς κι ευεργέτες της φιγουράρουν πρόσωπα και Ιδρύματα με επίθετα όπως Μποδοσάκης, Λάτσης, Λεβέντης, Νιάρχος, Λασκαρίδης, Ωνάσης, Ρότσιλντ, αντηχούσε κομμουνιστικά τραγούδια.

Πράγματα ευχάριστα, μόνο, για το μαρτυρικό Λαζαρέτο, έχουμε να μοιραστούμε σήμερα μαζί σας, φίλες και φίλοι. Με όλους σας, όποιον -μη μαύρο βέβαια- πολιτικό... Θεό κι αν πιστεύετε.

Γιατί δεν πήγατε και στο Μπάκιγχαμ κυρία Δήμαρχε; Ή θα πάτε στα σαράντα του Φίλιππου; Με το καλό!  

«Εδώ σωπαίνουν τα πουλιά». Με μια λέξη το τραγούδι «Ταμένος», με τη φωνή του ίδιου του Μίκη Θεοδωράκη που ήταν θαρρείς κι αυτός «παρών» στη συγκλονιστική, ανεπανάληπτη εκδήλωση της κερκυραϊκής οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας στο μαρτυρικό κερκυραϊκό νησάκι Λαζαρέτο τις 21 Νοέμβρη 2021.

Δεν έχουμε δει ή δεν θυμόμαστε άλλο τόσο όμορφο κι αληθινό, πιο ζωντανό κι εμπνευσμένο, πιο αισιόδοξο και συνάμα μεστό κι ουσιαστικό, αφιέρωμα κερκυραϊκής εφημερίδας για την 21η Μαΐου 1864, την επέτειο της ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα που πρόωρα εφέτος, λόγω των σημερινών βουλευτικών εκλογών, γιορτάσαμε την περασμένη Κυριακή.

Την άμεση παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού προκάλεσαν οι καταγγελίες πολιτών, που ανέδειξε προ ημερών το «corfupress.com», για την παράλληλη περικοπή εκπτώσεων και προσαρμογή τιμολογιακής πολιτικής στην πορθμειακή γραμμή Κέρκυρα - Ηγουμενίτσα εκ μέρους των ακτοπλοϊκών εταιρειών, για την οποία είχαν προηγηθεί ποικίλες τοποθετήσεις για σχετικά θέματα από την πλευρά της παράταξης «Λαϊκή Συσπείρωση» στον χώρο της Τοπικής Διοίκησης και της κερκυραϊκής Οργάνωσης του ΚΚΕ. 

«Καρτεράμε. Μέρα με τη μέρα. Θάρθει και η δική μας σειρά. Είναι σίγουρο πως και μας θα μας διώξουν (…) Τα κελιά αδειάζουν. Οι ακτίνες ρημάζουν. Στις αυλές δεν έμεινε πέτρα πάνω στην πέτρα...

Το 1912 ήταν, όταν με αφορμή μάλλον παρά για την ίδια την άρνηση της ηγεσίας της να ανταποκριθεί σε αίτημα σοσιαλιστών της εποχής, εκδηλώθηκε στην κερκυραϊκή Φιλαρμονική «Μάντζαρος» η πρώτη μεγάλη σύγκρουση στο εσωτερικό της που έλαβε δημόσιες διαστάσεις, δύο εικοσαετίες και κάτι αφότου ιδρύθηκε με σκοπό τη «ψυχαγωγία της εργατικής τάξεως». Μέχρι τότε οι εσωτερικές έριδες για τον ρόλο της Φιλαρμονικής έμεναν «εντός των τειχών». Ήταν, θα έλεγε κανείς, μια κρίση φυσιογνωμίας.

Θα τρίζουν τα κόκκαλα των χιλιάδων νεκρών στα δικά μας νησιά κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, κυρία Κράτσα, για την ανιστόρητη πολιτική ανοχή που επιδεικνύετε στους πολιτικούς επιγόνους των δολοφόνων τους!

Φανταστείτε στον τηλεοπτικό δέκτη σας, φίλες και φίλοι, τη Ναταλία Καποδίστρια, την Κερκυραία ηθοποιό-απόγονο της οικογένειας του πρώτου Κυβερνήτη της σύγχρονης Ελλάδας, στο παράθυρο του κερκυραϊκού σπιτιού του Διονύσιου Σολωμού στα Μουράγια ν’ απαγγέλει Το χάραμα επήρα του ήλιου το δρόμο / Κρεμώντας τη λύρα τη δίκαιη στον ώμο / Κι απ’ όπου χαράζει ως όπου βυθά / Τα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερο / Από τούτο το αλωνάκι…